دوێنێ دۆخی داخراوی سیاسی لە عێراق پەرەسەندنێكی زیاتری نەرێنی بەخۆیەوە بینی، سەربەخۆكان دەستپێشحەرییەكیان كرد و داوای سەرۆك وەزیرانێكی سەربەخۆیان كرد، ئەوەیش لەلایەن رەوتی سەدرەوە رەتكراوەیە، دادگای فیدراڵ دەسەڵاتی حكوومەتی مستەفا كازمی سنووردار كرد و پڕۆژیاسایەكی گرنگی پاڵپشت بۆ بەردەوامیی حكوومەتەكەی هەڵوەشاندەوە، ئەوانە وایان كرد موقتەدا سەدر ئۆپۆزسیۆنبوون بۆ ماوەی مانگێك رابگەیەنێت، بەڵام بەنیازی چییە؟
ئەمڕۆ جارێكی تر
موقتەدا سەدر لە تۆمارێكی ڤیدیۆییدا بەتوندی هێرشی كردە سەر چوارچێوەی هاوئاهەنگی و ئەوانی بێئومێد كرد كە گەڕانەوە بۆ دواوە نییە، هەر ئەمڕۆ ئەبو مستەفا حەمیداوی، بەرپرسی گشتی سرییەكانی سەلامی سەر بە موقتەدا سەدر لە تویتێكی كورتدا رای گەیاند كە "ئامادەین و چاوەڕوانمان بن".
ئەمڕۆ دووشەم سەدر پەیامێكی توندی ئاراستەی سێیەكی پەكخەر، واتە چوارچێوەی هاوئاهەنەگی و هاوپەیمانەكانی یەكێتی نیشتمانیی كوردستان و هاوپەیمانی عەزمی سوننە كرد، ئەوانی بە پەكخستنی پێكهێنانی حكوومەتی نوێ و دەرچوونی ئەو یاسایانە تۆمەتبار كرد، كە پێوەستن بە پارووی ژیانی هاووڵاتییان و دادگایش چاوپۆشی و پاڵپشتی لێ كردن، ئەو رەتی كردەوە عێراق بۆ یەكەم چوارگۆشەی بەشبەشێنە و گەندەڵی بگەڕێتەوە.
ئەمڕۆ سەدر لە وتارێكی بۆ گەلی عێراق گوتی، گەل بەدەست هەژارییەوە دەناڵێنێت، رەنگە نە حكوومەتی زۆرینەی نوێ سوودی بۆی هەبێت، نە حكوومەتی ئێستەیش دەتوانێ خزمەتی بكات و سوودی پێ بگەیەنێت، ئایا كەمیی گەیشتووەتە ئەو ئاستەی چاو لەناو چاو یاساكانی سوود بە گەل دەگەیەنێت پەك بخرێت؟، وەك ئاماژەیەك بۆ بڕیاری دادگای فیدراڵ بۆ هەڵوەشاندنەوەی پڕۆژەیاسای ئاسایشی خۆراك.
روونی كردەوە، ئەوان گەل دەكەنە ئامانج و دەیانەوێ چۆكی پێ دابدەن، لەوەیش سەیرتر كارە نەنگەكانی سێیەكی پەكخەر لەبەرچاوی دادگا ئەنجام دەدرێت، جا پێی بزانێت یان نا، بۆیە دەسەڵات چاوی ئەوانی بەرانبەر بە نەهامەتییەكانی گەل، لە قورسایی ژیان و ترس و كەمیی پارە و باڵادەستیی میلیشیاكان و پاشكۆیی و پەتاكان كوێر كردووە.
سەدر ئاماژەی كرد كە هەستی بە سەرسڕمان نەكرد لەو كارەی سێیەكی پەكخەر بە پەكخستنی پێكهێنانی حكوومەتی زۆرینەی نیشتمانی، هاوكات ئاماژەی بۆ ئەگەری پەنابردن بۆ كارتی ناڕەزایەتی شەقام برد و گوتی، ستەملێكراو نەڕەیەكیان هەیە و ئەوكات ئەوان لێی پارێزراو نابن.
چاودێران پێشبینی دەكەن لەو مانگەدا دۆخی عێراق بەرەو خراپی بچێت، بە شێوەیەك بە مەبەست و بێ مەبەست كاریگەری هەڵوەشاندنەوەی پڕۆژەیاسای پاڵپشتی ئاسایشی خۆراك زۆر لەسەر خەڵك رەنگ بداتەوە، واتە خراپیی خزمەتگوزاری و كێشە كارەبا و ئاو و بەشەخۆراكی مانگاتە و مووچەی تۆڕی كۆمەڵایەتی و یەدەكی دانەویڵەی وەزارەتی بازرگانی و هیتریش، دوای كۆتاهاتنی مانگەكەی سەدر، كێشەكان هاوكات دەبن لەگەل هاوینی گەرمی باشوور و ناوەڕاستی عێراق، بۆیە ئەوكات دۆخەكە بۆ بەكارهێنانی ئەو چەكەی سەدر ئامادەی كردووە، كە ناڕەزایەتی شەقام و هەڵكوتانە سەر بنكە بارەگای حزبەكانی چوارچێوەی هاوئاهەنگییە، بە تەواوەتی ئامادە و گونجاو دەبێت.
دوای زیاتر لە حەوت مانگ لە هەڵبژاردن، پرۆسەی سیاسی لە عێراق تووشی تەنگژەیەكی قووڵ هاتووەتەوە و هیچ لایەنێك ئامادەی سازشكردن نییە بۆ یەكتر، ئەوەی هەیە چوار دەستپێشخەری هەن بۆ چارەسەركردنی داخرانی سیاسی لە عێراق بێ بوونی گفتوگۆ و قبووڵكردن، بۆیە كەس نایەوێ لە دەسەڵات دوور بكەوێتەوە، دوێنێ موقتەدا سەدر لە تویتێكدا ئۆپۆزسینبوونی خۆی راگەیاند.
موقتەدا سەدر لە تویتێكدا نووسیویەتی، توانیمان ببینە گەورەترین فراكسیۆنی پەرلەمان لە مێژووی عێراقدا، سەركەوتووبووین لە پێكهێنانی فراكسیۆنی گەورە و بەدەر لە بەشبەشێنە، توانیمان پشت بە خۆمان ببەستین و نەبینە سەر بە هیچ لایەنێكی دەرەكی، پەنامان بۆ دادگا نەبرد بۆ راییكردنی پێویستییەكانی خەڵك و پێكهێنانی حكوومەت.
روونی كردەوە، بەڵام بەهۆی ئەو گوشارانەی لە ناوخۆ و دەرەوە خراوەتە سەرم و بیرۆكەی حكوومەتی زۆرینەی نیشتمانی، لە هەوڵەكانمان سەر كەوتوو نەبووین، بۆیە بژارەیەكمان لەپێش ماوە پێویستە تاقی بكەینەوە، ئەویش بوون بە ئۆپۆزسیۆنی نیشتمانییە بۆ ماوەی مانگێك، بۆیە ئەگەر لایەن و فراكسیۆنەكانی پەرلەمان، لەوانەیش كە هاوپەیمانی ئێمە بوون، لە پێكهێنانی حكوومەت و بۆ نەهێشتنی نەهامەتی گەل سەركەوتوو بوون، ئەوە باشە، ئەگەر نا بڕیاری ترمان دەبێت و لە كاتی خۆیدا رای دەگەیەنین.