نووسەرێك: تا ئێستەیش بەغدا چاوی لەسەر بارزانییە

:: PM:11:18:13/01/2018 ‌

ئەو دەستبەردارییانەی كورد لە بەرانبەر بەغدا دەیانكات ناگەن بە چەقی دۆزی كوردەوە، هەر ئەوەیشە وا لە بەغدا دەكات، كە لەوە نیگەران بێت دەستبەرداربوونەكانی لە بەرانبەر كورد نەیانگەڕنێتەوە ژێر گوێڕایەڵی ئەو، لەو بارەوە و بەو ناونیشانی "داهاتووی كوردی عێراق لە بەغدا نییە"، نووسەری عێراقی فارووق یووسف لە وتارێكی لە رۆژنامەی "عەرەب" دەڵێت، خۆدابڕینی مەسعوود بارزانی، كە بانگشەكاری سەربەخۆیی و جیابوونەوەی كورد بوو لە عێراق جێی گومانە، چونكە ئەو خاوەن مێژوویەكی پڕ لە خەباتی نەتەوەیی و پێوەندی نێودەوڵەتییە، كە وای لێ دەكات شایستەی ئەنجامدانی دەیان مانۆر بێت لە بەرانبەر پێداگریی حكوومەتی بەغدا، كە باش دەزانێت چەند پووكاوەیە. 

زیاتر گوتی، پڕۆژەی جیابوونەوەی كورد لە عێراق فەشەلی هێنا سەرەڕای ئەو ریفراندۆمەی بەمەبەستی جیابوونەوە ئەنجامیان دا و تیایدا ئەنجامەكانی یەكلاكەرەوە بوون بەوەی خواستی مانەوەی كوردستان وەك بەشێك لە عێراق نییە، بۆیە بەبۆچوونی خۆم بارزانی بەشێوەیەكی كۆتایی خۆ رادەست نەكردووە، بەڵكو ئەو بڕیاری داوە لەبەرچاو لابكەوێت لە چاوەڕوانی ئەوەی ئاخۆ نەیارانی لە كورد لەسەر ئاستی چارەسەركردنی كێشەكانی هەرێم لەگەڵ بەغدا پێوەست بە لایەنی ئابووری چی دەكەن؟

ئەوەی جێی سەرنجە ئەمڕۆ كورد لە رووی ئابوورییەوە وتوێژ لەگەڵ بەغدا دەكەن و باسی پرسە سیاسییەكان ناكەن، ئەوەیش وا دەكات، كە بەغدا هەڵوێستێكی وریایی هەبێت، بۆیە حكوومەتی شیعە لە بەغدا هیوا دەخوازێت لە تارمایی بارزانی رزگاری ببێت، چونكە ئەو یەكیكە لە گرنگترین دامەزرێنەرانی ئەو حكوومەتە و پارێزەرانی نهێنییەكانیەتی، لە بەرانبەردا وتوێژكەرانی ئێستەی كورد ئەوانیش دەیانەوێت كۆتایی بە ئەفسانەی ماڵباتی بارزانی بێنن كە تێكهەڵكێش بووە لەگەڵ چارەنووسی كورد.

بەڵام هاوكات هەردوولایان دەزانن كە مێژوو قورسایی خۆی هەیە و ئەگەر بابەتەكە پێوەست بێت بە دۆزی كوردەوە بارزانی و هۆزەكەیشی ژمارەیەكی سەختن و ئەوەی كورد لەبارەی دۆزەكەیان دەیزانن دەتوانرێت لە خەباتێكدا، كە بووەتەن وەسیەتێكی ماڵباتی كورت بكرێتەوە.

هەروەها وای دەبینم كە تا ئێستەیش بەغدا چاوی لەسەر بارزانییە، راستە ئەو خۆشحاڵە بە وتوێژكردن لەگەڵ نەیارانی بارزانی، بەڵام ئەو دەزانێت كە ناتوانێت رەزامەندی گەلی كورد لە رێگەی ئەوانەوە بەدەست بێنێت. 

لە بەرانبەردا ئەو كوردانەی بەگەرموگوڕییەوە دەچن بۆ بەغدا بۆ تۆڵەكردنەوە بۆخۆی، ئەوان ناتوانن لەو هاوكێشانەوە بەدوور بن كە ئەو سەركردە كوردە خۆدابڕیوە دایناوە، كە بۆ هەمووان بڕیاری جیابوونەوە لە رێگەی ریفراندۆمەوە خۆكوشتن نەبوو، بەڵكو تەنیا ناكۆكی لەسەر كاتەكەی هەبوو.

لە نێوان كورددا بەهایەك هەیە، كە لە مامەڵەكردن لەگەڵ خۆیاندا رێزی دەگرن، ئەو بەهایانەی بەرزترن لە ناكۆكی و ململانێی سیاسی كاتی، بۆیە دۆزی كورد بۆ هەموو لایەنەكان دۆزێكی چارەنووسسازە و پێوەست نییە بە ناكۆكییە كاتییە سیاسییەكانەوە. 

رەنگە بەغدا هەوڵی راكێشان و نزیككردنەوەی ژمارەیەك سەركردەی كورد بدات لەوانەی وا دەزانێت، كە ناكۆكییان لەگەڵ بارزانی دەبێتە هۆی كردنەوەی رێگە لەبەردەم جۆرێكی تری پێوەندییەكان لە نێوان هەرێم و ناوەنددا، پێوەندییەك لەسەر بنەمای گەڕانەوە بۆ قۆناغی بەر لە سەربەخۆیی شاراوە، كە ئەویش هەوڵێكە رووبەڕووی یەكگرتوویی هەڵوێستی نەبینراوی كورد دەبێتەوە، ئەو یەكگرتوویەی، كە لە نەیاراییەكان بە دوورە، چونكە هەرچەند ناكۆكییەكانی كورد و كورد قووڵ بێت، ئەو نابێتە هۆی شێواندن و لەناوبردنی خەونی دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی كورد. 

ئەوە راستییەكەیە، كە فەرمانڕەوایانی بەغدا دەیزانن، بۆیە دەیانبینین، كە خۆیان لە كردنەوەی فایلی ئابووری بەتەواوەتی لادەدەن بەبێ سەیركردن بۆ فایلی سیاسی، كە كورد سوورن لەسەر هێشتنەوەی بە داخراوی و نادیارییەوە، وەك دەشبینین، كە هەردوولا لە وتوێژە سەختەكەیان هەنگاوێك بۆ پێشەوە دەچن و یەكێكی تر بۆ دواوە. 

بۆیە ئەو دەستبەردارییانەی لایەنی كوردی دەیكات ناگاتە كڕۆكی دۆزی كوردەوە و ئەویش وا دەكات، كە حكوومەتی بەغدا نیگەران بێت بەوەی دەستبەردارییەكانی لەبەرانبەر كورد ناگەنە شتێكی ئەوتۆ لەسەر ئاستی هێنانەوەی كورد بۆ ژێر گویڕایەڵی خۆی. 

سەرچاوە: ئەلعەرەب 




وشە - مه‌حموود ئیسماعیل