لێدوانی بەرپرسێكی ئێران لەسەر لەسێدارەدانی سەدام حوسێنی دیكتاتۆر و دووپاتكردنەوەی لەسەر ئەوەی كە لەلایەن ئێرانەوە بڕیاری لەسێدارەدانی بۆ دەركراوە، شەقامی عێراقی بەتەواوی تووڕە كردووە و لایەنەكان و وەزارەتی دەرەوەی عێراق لەسەر ئەو قسانە هاتنە دەنگ و وەڵامی كۆماری ئیسلامیی ئێرانیان دایەوە، ئەمەیش بە پێشێلكردنی سەروەریی عێراق هەژمار دەكەن و داوای ڕوونكردنەوە لە تاران دەكەن.
رەحیم پوورئەزغدی ئەندامی ئەنجوومەنی باڵای شۆڕشی ئیسلامیی ئێران لە بواری فەرهەنگی لە ڕۆژانی ڕابردوو لە دیدارێكی تەلەڤزیۆنی ئاشكرای كرد، زیاتر لە پێنج دەوڵەت ئێستە لەژێر دەستی ڕێبەری باڵای كۆماری ئیسلامیی ئێرانن، دوای ئەوەی توانرا لەژێر دەستی واشنتن دەربهێنرێن، هەر ئێمەیش بووین كۆتامان بە سەدام حوسێن هێنا و لە سێدارە درا نەك ئەمەریكییەكان، هێزەكانی شۆڕشی ئیسلامیی ئێران توانییان لەداری بدەن، بۆیە ئێستە كاتی هاتووە ئیمپراتۆریەتی فارسی لە ناوچەكە ڕابگەیەنین.
لەوبارەوە حەسەن عەلەوی پەرلەمانتاری پێشووی عێراق داوای لە سەركردە سیاسییەكان كرد، سنوورێك بۆ ئەو قسانە دابنێن، تا ئێستە پیاوانی حكوومەتن ماون و لە ژیاندان، پێویستە ڕاستی ئەو بۆچوونانە دەربخەن، بۆچی تا ئێستە بێدەنگن؟ لە بەرانبەر ئەو لێدوانە و پێشتریش عەلی ئەكبەر ویلایەتی لە بەغداوە هەڕەشە لە وڵاتی تر دەكات، دۆخەكە وای لێ هاتووە، هەموو كەسێكی تاران دەتوانێ فەرمان بە عێراق و بەرپرسانی بكات.
زیاتر گوتی، كێشەی ئێمە لەبارەی ئێرانییەكان ئەوەیە، ئەوان دەیانەوێ كێشەكانمان زیاتر بێ، دەنا بەو لێدوانانە جیا لە خۆشكردنی ناكۆكیی نێوان هەردوولا هیچی تریان دەست ناكەوێ، هەموو ئەمانەیش بۆ یاریكردنە بە ڕای گشتی و ڕای شەقامی عێراق، بۆ ئەوەی بۆیان بسەلمێنن كە عێراق خاوەنی هیچ نییە و سەروەری وڵاتێكی سەربەخۆی نەماوە، بەرپرسانی ئێران دەیانەوێ ئەوە بە عێراقییەكان بڵێن، كە ئەوان خاوەنداری عێراقن و توانا و داهاتووی ئەو وڵاتەیش بەدەستی ئەوانەوەیە.
ئاماژەی دا، ئەو لێدوانە لە كاتێكدایە نووری مالیكی لە خولی یەكەمی سەرۆك وەزیرانییەتیدا، واژووی لە سێدارەدانی سەدامی كرد، بەڵام بەو قسە و لێدوانانە بەرپرسانی ئێران، سەرپێچی یاسایی و سیاسی و سەروەری عێراق دەكەن، بۆیە ئەو هەڵمەتە ستراتیجییەی میدیاكانی ئێران و بەرپرسانی ئێران لە ڕێی میدیاكانەوە دەیكەنە سەر عێراق، خەڵكی ئاساییش بە ڕوونی پێی دەزانێ، كە هەموو شتێكی عێراق لەژێر كاریگەری ئێرانە، نەك تەنیا بابەتە گەورەكان، تەنانەت لە بچووكترین شتیش ئێران بەشدارە لە عێراق و كاریگەری هەیە.
لەلایەكی ترەوە سەركردە لە فراكسیۆنی بەدر "كەریم نووری" ئاشكرای كرد، ئەو جۆرە لێدوانە خراپانە، جیا لە زیان سوودیان بۆ ئێران نابێ و هیچ كاریگەریش لەسەر واقیعی عێراق جێ ناهێڵێت، ئەوە ڕوونە كە ئەمەریكییەكان سەدامیان گرت و پاراستیان لە گرتووخانە و دادگاییكردنیشی لەلایەن ئەوانەوە دەپارێزرا، تا ڕۆژی لە سێدارەدانی لای ئەوان بوو، بەڵام بڕیاری لەسێدارەدانی تەواو عێراقییانە بووە و هیچ لایەك بەشدار نەبووە تێیدا.
ئاماژەی دا، وردەكاریی لێكۆڵینەوەكان و دادگاییكردن و دۆسیەی تاوانەكانی سەدام و بەرپرسانی تری ڕژێمی بەعس، بە تەواوی لەلایەن دادوەر و دادگاكانی بەغدا یەكلا كراونەتەوە و پارێزەر و شایەتحاڵ و هەموو شتێكی دادگاییكردنی سەدام و سەرانی بەعس، تەنیا عێراقییەكان ئەنجامیان داوە و كەسی تر لێی بەشدار نەبووە، پێویستە نووری مالیكی سەرۆك وەزیرانی پێشووی عێراقیش ئەو بێدەنگییە بشكێنێت و وەڵامی هەمووان بداتەوە، چونكە ئەو خۆی واژووی لەسەر لەداردانی سەدام حوسێنی سەرۆكی ڕژێمی بەعسی ڕووخاوی عێراق كرد، جارێكی تریش دووپاتی دەكەمەوە، ئەو جۆرە لێدوانانە بە هیچ شێوەیەك لە بەرژەوەندیی ئێران و هاوپەیمانەكانی نییە لە ناوچەكەدا.
هاوكات حەیدەر مولا سەركردە لە بەرەی عێراقی بۆ گفتوگۆی نیشتمانی لەسەر ئەو پرسە داوای كرد كە بۆچوونێكی ڕوون و ڕەوان لە عێراقەوە ببیستین و هەمیشە بێدەنگی لە هێرش و سووكایەتییەكان نەكرێ كە بە عێراق دەكرێ، چونكە ئەمە مافی عێراقە و دەوڵەتی عێراق هیچ كات نایەوێ ببێتە بەشێك لە سیاسەتی مەزەوی ئێران كە لە ناوچەكە جێبەجێ دەكات و باس لە دروستكردنی ئیمپراتۆریەتی فارس دەكات، عێراق نە لەگەڵ ئەو پڕۆژەیە و نە پشتیوانی دەكات و نە پێوەستیشە بە پڕۆژەی ئیمپراتۆریەتی فارسەوە.
وەزارەتی دەرەوەی عێراق لە ڕاگەیەنراوێكدا ئاماژەی دا، پێویستە كۆماری ئیسلامیی ئێران ڕوونكردنەوە و هەڵوێستی ڕوونی خۆیمان پێ بگەیەنێت، لەسەر ئەو پێشێلكارییانەی لە ڕێی لێدوانێكەوە كراوەتە سەر سەروەری عێراق، ئێران زۆرباش ئەوە دەزانێ، سیاسەتی كردنە دەرەوەی تەنگژەكان، بە تەواوی بۆ ئەوان پێچەوانە دەبێتەوە، بەتایبەت دوای ئەوەی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەموو هاوڕان لە مەترسییەكانی سیاسەتی فرەوانخوازی ئێران لە ناوچەكە و تێكدانی ئارامی و ئاسایشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئەمە لە كۆنگرەی میونشینیش بۆ ئاسایشی جیهانی بە وردی دووپاتی لەسەر كراوەتەوە، بۆیە گونجاو نییە بۆ تاران ئەو هەموو گرفتەی لەگەڵ كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەیەتی، لەیادی بكات و بیر لەو قسانە بكاتەوە.