حكوومەت و پەرلەمان نەماون و با كورد چیتر پشتگیرییان نەكات
لەوكاتەی ناو بەناو هەندێك دروشم لە گۆڕەپانی خۆپێشاندانەكانی عێراقەوە دژی كوردستان بەرز دەكرێنەوە، عەلی عەزیز چالاكێكی خۆپێشاندانەكانی بەغدا، لەم دیمانەیەی "وشە"دا رای دەگەیەنێت كە داوا لە سەرانی كورد بە تایبەتی سەرۆك مەسعوود بارزانی دەكەن، پاڵپشتی لە خۆپێشاندەران بكەن و دەست بەدەست یەك بگرین و لەگەڵیان كۆببینەوە و یاسا و دەستوور دابڕێژینەوە.
*لە زنجیرەی داواكارییەكانتان لەبارەی چاكسازی و گۆڕانكاری لە عێراق، داوای هەمواركردنی دەستوور دەكەن كە بۆ كورد زۆر هەستیارە، مەبەستی ئێوە چییە؟
ئێمە سەرەتای خۆپێشاندانەكانمان بە داواكاریی سادە و ئاسایی دەست پێ كرد، كەچی لەلایەن حكوومەتی گەندەڵ لە ناوچەی سەوز بە كوشتن و قەناسبەدەستەكان رووبەڕووی ئێمە بوونەوە، بۆیە ناڕەزایەتییەكان فرەوانتر بوون و گەیشتە ئاستی راپەڕینی جەماوەری لە دژی حكوومەتی ناوچەی سەوز كە بەهۆی بوونی حزبە گەندەڵەكانەوە هاتووەتە كایەوە.
ئێمە كاتێك داوای هەمواری دەستوور دەكەین، باسی مادەی 140 و هیچ مادەیەكی ترمان نەكردووە
ئێمە داوای هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و لێخستنی حكوومەت و هەڵوەشاندنەوەی هەرسێ سەرۆكایەتیی دەكەین، هەرچی بابەتی دەستوورە، ئەو حزبانە كاتێك دەستووریان نووسیوەتەوە، وایان داڕشتووە مسۆگەری مانەوەیان لە دەسەڵات لە عێراق دەكات وەك شانشینێك بەناوی كۆماری عێراق، ئەوەی داوای دەكەین سڕكردنی كاركردنە بە دەستوور و هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان، چونكە لە بەرانبەر ئەو هەموو كوشتنە بێدەنگییان هەڵبژارد، بۆیە داوای كۆتاهێنان بەو پرۆسە سیاسییە گەندەڵە دەكەین كە لە 2003ەوە دەستیان پێی كردووە تا ئێستە، ئەوەیە داواكاریی خۆپێشاندەران.
لەبارەی دەستوور وەك خۆپێشاندەران داوا لە سەرانی كورد دەكەین، بەتایبەتی سەرۆك مەسعوود بارزانی و پارتی دیموكراتی كوردستان كە ماڵباتێكی شۆڕشگێڕ و ناسراون نەك لەسەر ئاستی عێراق، بەڵكو لەسەر ئاستی ناوچەكە و دنیا، بەناوی جەماوەری راپەڕیو داوای لێ دەكەین پاڵپشتی لە خۆپێشاندەران بكات و دەست بەدەستی یەكترەوە بگرین و لەگەڵیدا كۆببینەوە و یاسا و دەستوور دابڕێژینەوە بەپێی پرەنسیپ و نەریت و هەموو پرسەكانی پێوەست بە ژیانی رۆژانەی عێراقییەكان، واتە لەسەر بنەمای ماف و ئەركەكان.
ئێمە ئێستە دەستمان درێژ كردووە بۆ سەركردەكان بەتایبەتی ماڵباتی سەرۆك بارزانی، وەك خۆپێشاندەران بە توندی داوای لێ دەكەین بۆ ئەوەی پاڵپشتیمان بكات بۆ گۆڕینی ئەو دەستوورە بەتاڵە كە لە سەردەمێكی تاریك و لەژێر سایەی داگیركاری و كوشتن و حزبە سیاسییە گەندەڵ و خاوەن میلیشیاكان نووسراوەتەوە، واتە ئەو دەستوورە نوێنەرایەتی ئێمە ناكات.
ئێمە كە داوای هەمواری دەستوور دەكەین، باسی مادەی 140 و هیچ مادەیەكی ترمان نەكردووە، ئێمە داوای سڕكردنی كاركردن بە دەستووری عێراق دەكەین، ئینجا لەگەڵ هەموو هێزە نیشتمانی و پاك و رەسەنەكان دابنیشن لەوانەیش برا كوردەكانمان، ئەوانیش لەگەڵ ئێمە دابنیشن و دەستوورێك بنووسینەوە لەگەڵ هەموو پێكهاتەكانی گەلی عێراق بگونجێت، بۆیە ئێمە بەتایبەت ئاماژە بۆ مادەی 140 و هیچ مادەیەكی دەستوورەكە ناكەین، باسی هەموو دەستوورەكە دەكەین.
*بەمدواییە هەڕەشە بۆ سەر چالاك و خۆپێشاندەران بە ئاشكرا زیادی كردووە و كوشتن لەبەرچاوی هێزە تەناهییەكان هەیە، چی روو دەدات؟
ئەو كوشتنە حكوومەت لە پشتیەتی كە پارتەكانی دەسەڵات لەوانەی خاوەن میلیشیان و پێشتر ناویان دەوڵەتی قووڵ بوو، باوەڕ مەكە كەسێك هەبێت ناوی عادل عەبدولمەهدی بێت، ئەو كەسێكە، بەهەمانشێوە بەرهەم ساڵح، ئەوان لای پارتەكانی دەسەڵاتەوە دیلن و توانای دەربڕینی بۆچوون و هەڵوێستیان نییە، عێراق لەلایەن دەوڵەتی قووڵەوە بەڕێوە دەچێت، دەوڵەتی پارتە ئاینییە گەندەڵەكان كە چەكیان بەڕووی خەڵكدا هەڵگرتووە، لەوكاتەی سەركردەكانیان بوونەتە چینێكی بورجوازی و خاوەنی هەموو شتێك لە عێراقدا.
دووبارە داوا لە سەرۆك بارزانی و ماڵباتە تێكۆشەكەرەی دەكەین لەگەڵ خۆپێشاندەران و گەل بوەستنەوە، كاتێك بەشی زۆری گەلی كورد بەدڵ لەگەڵ خۆپێشاندەرانی عێراقن و گریانیان بۆ ئەو خوێنە دێت كە لە شەقامەكانی عێراق دەڕژێت.
ئێستە بەغدا لەلایەن پارتە گەندەڵەكانەوە دێتە سەربڕین، بۆیە پێویستە ئەوان لەگەڵ ئێمە بوەستنەوە و موجامەلەی حكوومەتی عێراق نەكەن، چونكە ئێمەین عێراق بنیات دەنێینەوە و ئەو حكوومەتەی هەیە هاوردەكراو و حكوومەتی پارتە گەندەڵەكانە، بەڵام عێراق لە چنگی ئەوانە دەردەكەین.
*ئێوە بۆچوونتان لەبارەی ئەو حكوومەت و كەسایەتییانە چییە كە لەلایەن پارتە سیاسییەكانەوە دەخرێتە روو؟
هەر حكوومەتێك ئێستە لە دایك بێت بە مردوویی لە دایك دەبێت، چونكە حكوومەتی پارتە گەندەڵەكانی دەسەڵاتە، داوا لە سەرۆك كۆمار دەكەین كاتی خۆی بەو گاڵتەجاڕییەوە بەفیڕۆ نەدات، دەبێ ئەو بێتە ناو گۆڕەپانی تەحریر، ئێمە متمانەمان بە دەسەڵات نییە تا گفتوگۆی لەگەڵ بكەین یان بە كاندیدی ئەوان.
ئەو دەسەڵاتە خۆپێشاندەرانی كوشتووە، ئێمە راپەڕینێكین و بەردەوام دەبین تا گەیشتن بە تەواوی مافەكانمان، بە هەموو برا كوردەكانمان و ماڵباتە تێكۆشەرەكانیان دەڵێین، كاتی هاتووە دەستیان لە دەستی ئێمە بنێن، چونكە حكوومەت كەوتووە و ئەوەیشی دروست دەبێت هەر مردووە و پەرلەمان نەماوە و ئەوانە نوێنەرایەتی ئێمە ناكەن.
*خۆپێشاندەران سەركردەیان نییە، یان باسی سەرۆك وەزیرانێكی نوێ لە گۆڕەپانی خۆپێشاندانەوە دەكرێ، كەی؟
ئەگەر ئێستە سەركردایەتیمان رابگەیەنین، دوای 10 خولەك دەكوژرێن، چونكە لەژێر سایەی دەسەڵاتی پارتە سیاسییە بكوژەكان دەژین، ئیتر چۆن بتوانین ئەوە بكەین؟ چالاكمان هەیە دەكوژرێن و دەیانڕفێنن، بۆیە خۆپێشاندانەكان بەردەوام دەبن تا جێبەجێكردنی دوا داواكاری ئێمە، هەزار شەهیدی تریش دەدەین، ساڵانێكە ئێمەیان بە هەموو شێوازێك كوشتووە، ئێستەیش قوربانی دەدەین بۆ رزگاربوون لەو چینە نۆكەر و گەندەڵە بەناوی ئاین و ئابووری دەمانكوژن بۆ ئەوەی خۆیان بنیات بنێن.