ئیحسان شمەری: كازمی دەبێتە فریادڕەسی هێزە سیاسییەكانی عێراق

لە ماوەی رابروو عێراق رووبەڕووی چەندان تەنگژە هاتەوە، دیارترینیان تەنگژەی سیاسی بوو، كە خۆی لە دەستلەكاركێشانەوەی حكوومەتی عێراق و شكستهێنانی هەوڵەكانی پێكهێنانی حكوومەتی نوێ بینییەوە، بە جۆرێك بۆ پێنج مانگ دەچێت تەنیا حكوومەتێكی كاربەڕێكەر عێراق بەڕێوە دبات، د ئیحسان شمەری، سەرۆكی ناوەندی هزری سیاسی لە دیمانەیەكی "وشە"، تیشك دەخاتە سەر دۆخی عێراق و وریایی لە هەر یاریكردنێك بە چارەنووسی وڵاتەكە دەدات، كە سیستمی سیاسی بەرەو رووخان دەبەن.

زۆرینەی هێزە سیاسییەكان باوەڕیان بە هەڵبژاردنی پێشوەختە نییە

هەڵبژاردنی پێشوەختە یەكێك بوو لە داواكاری خۆپێشاندانەكان، بە مەبەستی گۆڕینی چینی سیاسی بە پێی میكانیزمێكی دیموكراسی و دەستووری، راستە لەلایەن بەشێك لە هێزە سیاسییەكانەوە بووەتە خواست، بەڵام پێم وایە دوای دەستلەكاركێشانەوەی عادل عەبدولمەهدی، ئەو هەنگاوە نەبووبێتە نەخشەرێگەی هەموو هێزە سیاسییەكان، چونكە نیگەرانییەكی زۆر هەیە بەوەی هەر هەڵبژاردنێكی پێشوەختە زیانی بۆ حزبە سیاسییە كۆنەكان دەبێت، لە رووی دەسەڵات و كاریگەریان.

بۆیە ئەوان بە ئاراستەی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پێشوەختە ناچن، حكوومەتی كازمی رەنگە ساڵێك یان زیاتر ببات، بۆیە رەنگە ئەو هەڵبژاردنە نەبێت و ئەوان پاساوی جیاواز بێننەوە، بەوەی حكوومەت درەنگ پێكهاتووە یان یاسای هەڵبژاردن تا ئێستە پەسند نەكراوە، جبا لەوەی پارەی پێویست نییە، بۆیە ئەوان ئەو هەڵبژاردنە بۆ كاتێكی نزیك لە كۆتایی خولی یاسادانان پاڵ دەنێن.

پێم وایە ئەوە دەبێتە هاندەر بۆ گەڕانەوەی راپەڕینی جەماوەری، ئەوكاتیش هێزە سیاسییە شیعەكان دەكەونە رووبەڕووی مەرجەعی باڵای نەجەف، كە پێشتر داوای هەڵبژاردنی پێشوەختەی كردبوو، بۆیە زۆرینەی هێزە سیاسییەكان باوەڕیان بە هەڵبژاردنی پێشوەختە نییە.

پێویستە حكوومەتی داهاتوو دۆسیەی شەهید و برینداران بخاتە پێشەوەی گرنگیدانی، چونكە ژمارەكە زۆرە، زیاتر لە 600 شەهید و 24 هەزار بریندار، رەنگە وڵاتان ئەو ژمارە لە جەنگ لەدەست بدەن، بۆیە ئەوە وەك دۆسیەكی گوشار لەسەر حكوومەت دەمێنێتەوە، حكوومەتیش ناچارە كە دەست بە لێكۆڵینەوە بكات، بەو پێیەی عەبدولمەهدی نیازی نەبووە لێكۆڵینەوەی ورد لەوبارەوە بكات.

جیا لەوە حكوومەتی عەبدولمەهدی خۆی بە كوشتن تۆمەتبار كرابوو، بۆیە هەر لێكۆڵینەوەیەك كرابێت، جێی گومان بووە، پێم وایە ئەگەر ئەو دۆسیە هەڵنەدرێتەوە، بۆ دەسەڵاتی دادوەری رەوانە نەكرێت، دەبێتە هۆكارێكی تری سەرهەڵدانەوەی بزاوی ناڕەزایەتی جەماوەری، پێم وا نییە ئەوەی رووی دا گەمەیەكی هێزە سیاسییەكان بووبێت، چونكە بنەمای ناڕەزایەتییەكان ئابووری بوو و داوای نەهێشتنی گەندەڵیان دەكرد، جیا لە بواردان بۆ هاتنەپێشەوەی نەوەیەكی نوێی سیاسی و قۆرخكردنی دەسەڵات لەلایەن حزبە سیاسییەكان، بۆیە بووە بۆچوونێكی سیاسی.

 ئەوە مانای ئەوەیش ناگەیەنێت كە بەشێك لە حزبە سیاسییەكان كە جەماوەریان هەیە، بەشداری خۆپێشاندانەكانیان نەكردبێت، وەك رەوتی سەدر، بەڵام بە شێوەیەكی گشتی بزاوە ناڕەزایەتییەكە، بزاوێكی كۆمەڵایەتی بوو كە ئاماژەیەك بوو بۆ پێگەیشتنێكی سیاسیانە و رەتكردنەوەی ئەو چینە سیاسیەی هەبوو بۆ راستكردنەوەی پرۆسەی سیاسی و دوورخستنەوەی ئەو حزبانە لە گۆڕەپان و كایەی سیاسی و دەستكردن بە چاككردنەوەی سیستمە سیاسییەكە.

ئەگەر راسپاردنی كازمی گەمەیەكی سیاسی بێت، پێم وایە ئەنجامی زۆر خراپی بۆ سەر ئەو هێزانە، بەتایبەتی شیعەكان، دەبێت، چونكە ئەوان لە پرسی پێكهێنانی حكوومەت پێوەستن، بۆیە ئەگەر بینە و بەردەیان كرد، خۆیان دەخەنە ناو مەترسی سەرهەڵدانی شۆرشێكی گەورە كە دەبێتە راپەڕینێكی ناڕەزایەتی.

دواتر پرۆسەی هێشتنەوەی عەبدولمەهدی، سیستمی سیاسی لە عێراق بە تەواوەتی دووچاری رووخان دەكات، چونكە عەبدولمەهدی وەك سەرۆك وەزیران چیتر خوازراو نییە، كە وەك كەسێكی بێتوانا و شكستخواردوو لە بەڕێوەبردنی دەوڵەت دەركەوت، بەردەوامبوونیشی رێگە بۆ دەستوەردانی دەرەكی و باڵادەستی میلیشیا چەكدارەكان بەسەر دەوڵەت خۆش دەكات، بۆیە پێم وایە هۆكار هەیە بۆ راسپاردنی كازمی، چونكە ئەو هێزە سیاسییانە درك بەوە دەكەن تەنگژەیەكی سیاسی هەیە، جیا لە تەنگژەی كۆرۆنا و تەنگژەی ئابووری، بۆیە ئەوانە وا دەكەن سەركەوتوو بێت، ئەو قسانەیشی دژی ئەو دەیكەن، بەشێكە لە گوشار بۆ بەدەستهێنانی پۆست و دەستكەوت و وەزارەتی زیاتر.