سپاس بۆ ئێزدین
خودێی جیهانان
دلانڤانی دلۆڤان
خودان "ڕۆژ"ی دین
بیپەرستین تەنیا خۆت
پرسی پێ بکەین دیسان تۆ
ڕێگەی ڕاستمان پێ پیشان
ڕێگەی ئەوانەی خۆشییە غەزەب لێ نەگیراوەکانی خۆتت بەسەردا باران
نەوەک ڕێگەی لەپاش بزر بەجێماوان.
سوورەتی (الفاتحە: دەروازە)
بەڕێزان،
من لە هەموو مسوڵمانێک خۆم بە بچووکتر؛ بەڵام ڕێگەم بدەن ئەی ئەهلی کتابی فارس و کورد، مەلا و موفتی و موتەرجیم و موسڵمانەکانتان بەتایبەت؛ ئاگادار بکەمەوە کە:
هەموو نووسەر و زانا و دینناسانی فارس و کورد (لەناو زمانی فارسی و کوردیشدا)، بە جەنابی ئایەتوڵڵا خومەینی و خامنەئی و هەموو سەرۆک جمهورییەتەکانی ئێران، حیزبە ئیسلامییە کوردی و کوردستانییەکانیشەوە، بە مامۆستای مەزنیشەوە هەژار موکریانی، تا ڕۆژی ئەمڕۆش؛ بەشێوەیەکی نادروست و هەڵە، گۆتنی پیرۆزی (بسم اللە الرحمن الرحیم)یان تەرجومەی سەر زمانی فارسی و کوردی کردووە؛ لە هەموو وتار و خوتبە و کتێبەکانیاندا بەدرێژایی مێژوو، واتە هەم لەکاتی بۆ فارسی و کوردی وەرگێڕانی، هەم لەکاتی تەفسیرکردنی یان خوێندنەوەی (بسم اللە الرحمن الرحیم)؛ لە مینبەری هەموو مزگەوتەکانی تاران و ئەسفەهان و شیراز و کوردستانیشدا نەیانزانیوە ئەو گۆتنە هەرە جەوهەری و پیرۆزەی ئیسلام بەدروستی تەرجومەی زمانەکەیان بکەن!
وەک قەومی "فورس"؛ ئێمەی کوردیش، هەزار و نازانم چەند سەد ساڵە؛ بووینەتە موسڵمان کەچی ناشزانین و نەمانزانیوە تا ئەمڕۆ بە کوردی –بەشێوەیەکی ڕاست و دروست یان هیچ نەبێ "یەکگرتوو!" بنووسین: بسم اللە الرحمن الرحیم!
ئەوجا وەرە پێ مەکەنە بەم میللەتە " گوناح"ەی خۆم؛ ئەی خودای مەزنی میهرەبانی هەموومان؛ کە ڕۆژێک لە ڕۆژان هەر ئەوانیش بوون بە منیان دەگوت بێ دین و "شێت"!
هەر ئەوانیش بوون - هەی ڕەببی ڕدێنیان بە سووتن چێ - کە منیان دایە دادگای "داواکاری گشتی" و لەسەر شاشەی "تەلەڤزیۆنەکانیان" منیان وه‌ها پیشانی نامووسی خوشکم دا و پیشانی حەیای کچە چوردە ساڵییەکەم دا لەناو قوتابیەکانم و دەستەخوشکەکانی؛ کە من "ڕەسمی خیلاعی"م شرکردووە!؛
"خودانەناس"م! جارێکی تر؛
جارێکی تریش گوایە ئیهانەی نامووسی "یەکیەتیی ژنانی سلێمانی"م بردبوو!
جاری چوارەەمیش لە دابونەریت لامدابوو..
هەموو ئەمانە، بە شەشەمین دادگایی کردنیشمەوە لە مەحکەمەی کەتن و بیدائەی هەولێر، هۆیەکەی، شتێکی بچووک بوو؛ ئەمەش من چونکە هەمیشە عادەتمە:
لە نووسیندا، تا ئەوکاتەی حەقیقەتی تێدا گۆشاوگۆش سەر نەبڕم؛ داناکەسسێم و درۆش هەر داناکەسسێت: ڕۆحی حەقیقەت شاد؛ سەربڵند دەرناکەوێ!
بەڵێ؛ ئەوێ جارێش تەنیا چونکە "تابلۆی هونەری"ی بەنرخی ڕۆژهەڵاتناسەکانم شڕۆڤە کردبوو: چۆن خەلیفە و سوڵتانە "ئیسلامییە"کان!!! ژنی ئەسیری ئەرمەن و ئەنفالکراوی کورد و کلدۆئاشوورییەکانیان، لەناو دوکانی "قەیسەریی ژنفرۆشان"، بەڕووتی، بە کەمتر لە ٦٧ دۆلار فرۆشتووە لە دیمەشق و ئەستەمبۆڵ و بەغدای ئابڕووی ئیسلامدا!
ئایا ئەمە (هەر دوو مەسەلە پێکەوە)؛ مانای تێ نەگەیشتنە لە ئیسلام و جەوهەری بسم اللە الرحمن الرحیم ؟ یان مانای ئەمەیە کە ئەوان "جیددی" نەبوون؛ یان دەرکیان تەنانەت بەوەش نەدەکرد هەوڵبدەن هیچ نەبێت لە یەکەمین دەستپێکردنەکانی کتێبی پێرۆزی نێردراو بۆ خۆشیان تێ بگەن؟
لەوانەشە ئەمە تەنیا ئاگادارکردنەوەیەکی یەزدان بێت بۆیان تا وایان لێ بکات بیر بکەنەوە؛ خۆیان کەمتر لەوە تەماشا بکەن کە خۆیان واتێدەگەن، واتە پێویستە زۆر زۆر لەسەریان بە ڕادەی زیرەکی و بڕی ئیمانی خۆیان دابچنەوە، هەروەها بە هەموو ڕابردووی خۆیاندا بچنەوە، بە هەرە بچووک بچووکی مەخلووقاتەکانی خۆشتەوە؛ منی بچووکترین بەندەت؛ ئەی (دلانڤان)؛ ئەی ئەوەی کە
ناوت هەرگیز ناکرێت هیچ سیفەتێکی ڕێژەیی وەربگرێت؛
ناوت بەهیچ شێوەیەک (بە هیچ شێوەیەکی زمانیش) قبووڵ ناکات یان نابێ قبووڵ بکات خاسیەتێکی قابیلی بەراوردکردنی هەبێت، یان بدرێتێ.. ئەی یەزدانی پاک!
من لەم وتارەم، کارم بە ئەکادیمیا و "دوکانەکان"ی سەر بە زمانی جمهوریت ئیسلامیی ئێران و کانون نویسندگان ایرانەوە نییە؛ چونکە ئەوان (ئەوانی فارسی دەسەڵاتدار بەسەر ئێمەی کوردی بندەست و "جاهیلەوە!") بێجگە لەوەی ١٥٠٠ ساڵ زیاترە، هەر خەریکی خوێنی کورد ڕشتن و دووبەرەکی دروستکردن لەنێوان بەشەر، بە شیعە و سوننە و شتی قۆڕی ترەوە، نەیانتوانی تەنانەت؛ لە سەرەتای یەکەمین پڕشنگە پیرۆزەکانی پەیڤەکانی خوداش تێبگەن و ڕاست و دروست تەرجەمە و تەفسیری میللەتی خۆشیان و کوردیشی بکەن تا!
ئەو ئاخوند و خومەینی و خامەنەئی و کۆنە ئەخمینییە خوێنی کوردڕێژانە، جگە لە هەموو ئەمانەش؛ هاتوون –بەپێچەوانەی یۆنسکۆ و ڕای فەرمیی "سەنتەری نێودەوڵەتیی زمانەکانی جیهان": لەهجەکەی ئێمەیان بە زمانی خۆیان داناوە و بە زمانی فەرمیی دەسەڵاتی خۆشیان هەڵیانبژاردووە؛ کەچی لەبەر شیعەگەرایی و سیاسەتبازی، زمانە دایکەکەی خۆیان کە کوردییە؛ لەبەر خاتری بەرژەوەندیی سیاسی و جودابوونەوەیان- بە مەزهەب؛ نەک هەر فەرامۆش کردووە، بەڵکو لە پەرلەمانیشیان دەرکردووە!
ئایا ئەگەر ئەم هەموو حیزبە ئیسلامییە کوردستانییانە یان دەسەڵاتە ئێرانی – ئیسلامییانە چووبان بیانزانیبا بتوانن چۆن ڕاست و ردوست سەرەتای قسەی قوڕئان بۆ ئوممەت تەرجەمە و تەفسیر بکەن؛ باشتر نەبوو بێن سومعەی شکستی ئیمان و کەڕامەتی خۆیان بگەیەنن بە ڕۆژێکی ڕەشی ئەوتۆی کە دێ.. دێ؛ دێ لەناو خوێنی خۆیاندا بگەوزن!
خۆ؛ حەیف بۆ ڕەفتاری نائادەمی و بێوەفایی و خودانەناسانەی خۆیان فارس (تورکیش): فێری خەڵکی هەژاریش دەکەن بڵێن "فارسی شکراست، کوردی گوی خراست!".
بەکورتی: لە تۆژینەوەیەکی زمانەوانی-دینناسی- مێژووییمدا بە ناونیشانی (هەستاندنەوەی ڕەگەکانمان)، سەلماندوومە:
فارسی -فارسیی ئەمڕۆ دەڵێم- لەهجەیەکە لە زمانی بەرفراوان و بەرهەڵدای کوردی! ئەو زمانە دێرینە دەوڵەمەندە کوردییەی کە هەموو جیهان و فارسەکان خۆشیان دەزانن: لە زنکۆی سۆربۆنی فەرەنسا و لە زانکۆی مۆسکۆ و بەرلین و لەندەن و واشنتۆنیش لەباری ئەکادیمی و زانستی زمانەوانەوانییەوە: ئەم زمانە کوردییە؛ خاوەن چەندین لەهجەی وەک کرمانجی و لوڕی و سۆرانی و فارسی و هەورامی و زازایی و کرماشانی و خۆرەسانییە!
هەر لەوێشدا دەڵێم:
ئەم بەکوردی تەوحید نەبوونەی گۆتنی پیرۆزی بسم اللە الرحمن الرحیم لەناو زمانی کوردیی دایکماندا، من بە (هەڵەیەکی نیشتیمانی)ی دەزانم، گوناحیشە وابزانم. هەرچۆنێک بێ، ئەگەر بەردەوام ببێت من بە تێکدانی ئاسایشی زمانەوانیی کوردی دەزانم!
بۆیە وەک ئەرکێکی دینی و نەتەوەیی خۆم؛ داوا دەکەم لەوانەی بەرپرسی ئاسایشی دینی و زمانین لە کوردستان؛ لەسەر ئەم مەسەلەیە بە قسە بێن:
من لە یەکەمین دەسنووس یان نووسینە کوردییەکانی ساڵانی (١١٠٠) بەرەو ئەمڕۆ دەستم پێکردووە و تەماشام کردووە: هەر لە یەکەمین وەرگێڕانەکانی (بسم اللە الرحمن الرحیم) بۆ سەر زمانی کوردی لە ١٨٥٦-١٨٥٧ لەلایەن مەولانا خالیدی نەقشبەندی لە (عەقیدەنامە)کەیدا، هەروەها لای شێخ حسێنی قازی لە مەولوودنامەکەیدا ١٨٥٦-١٨٥٧، تا دەگاتە فۆرمی ئەم گۆتنە پیرۆزە لەسەر لاپەڕەی ڕۆژنامە و گۆڤارە کوردییەکانی وەک (پێشکەوتن ١٩٢٠-١٩٢٢) و گۆڤاری گەلاوێژ (١٩٣٩-١٩٤٩) تا نووسەرانی پێشڕەوی وەک عەلادین سەجادی و دکتۆر کامەران بەدرخان و شێخ محەممەدی خاڵ و مەلا عبدالکریمی موددەڕیس.. هەموویانم تەماشاکردووە.. تا دەگاتە موتەرجیم و موفەسسیرێکی مەزنی وەک مامۆستا محمد مەلا ساڵح، خاوەن تەرجەمە و تەفسیری "سەفوەت ئەلتەفسیر".. بەهەمان شێوە لە کتێبەکانی مامۆستا عەلی باپیریش، ئەمیری کۆمەڵی ئیسلامی، دووبارەکردنەوەی هەمان شاشی دەبیندرێت.. بە مامۆستای مەزنیشەوە، هەژار موکریانی، خاوەن باشترین و دووایین وەرگێڕانی قوڕئان بۆ کوردی؛ بە هەڵە واتە بەشێوەیەکی ناڕاست (بسم اللە الرحمن الرحیم)یان وەرگەڕاندۆتە سەر زمانی شیرینی کوردی.
هەر هەموو ئەو وەرگێڕ و موفەسسیرانەی قوڕئان بۆ زمانی کوردی، ئەم گۆتنە هەڵە و نادروستە زمانییانەی خوارەوەیان، بۆ (بسم اللە الرحمن الرحیم) بەکارهێناوە:
بە ناوی خودای بەخشندە و میهرەبان
بەناوی یەزدانی گەورەی دلۆڤان
بەناوی خوای دلۆڤان و میهرەبان
بەناوی خوای گەورە و میهرەبان.... هتد
ئەمە لەکاتێکدا لەناو هەموو عەرەب و نیشتیمانی عەرەبیدا (ڕووناکبیرترین خودانەناس و بلیمەتەکانیشیان!) ئەگەر بەشێوەیەکی جیاواز بنووسن (بسم اللە الرحمن الرحیم)؛ لەسۆنگەی کفربوونی ئەم جیاوازگۆتنە؛ موفتیی میسڕ و کۆڕبەندی زانایانی عەرەب و ئیسلام؛ دەیان سەفارەتی لەسەر دەسووتێنن و سەدان بێگونا‌هی لەسەر دەکوژن، یانیش بە دەردی ئەو "هونەرنامەرد"ەی دەبەن کە قەشمەریی بە شەرەفی پیرۆزترین بلیمەتی سەردەمی خۆی کرد!
هەژار موکریانی، ئاخرین وەرگێڕی قورئان بۆ کوردی، کردوویەتی بە (وەناو خودا، کە دەهندە و دلۆڤانە). کە بەداخەوە ئەمیش هەر سەرچیغ چووە: جارێک لە ئەوانی پێش خۆی زیاتریش! بۆچی؟ چۆن؟
یەکەم: پێش هەموو شتێک لە گۆتنی پیرۆزی (بسم اللە الرحمن الرحیم)دا واوی ئامرازی پەیوەندی لەنێوان (الرحمن) و (الرحیم)دا بە هیچ شێوەیەک نییە. زۆربەی کوردەکان بە مام هەژاریشەوە دایانناوە.
دووەم: بە هەمان شێوە زیادە دانانی (کە)ش، کە لە عەرەبیدا دەکاتە (اللزی هو!) بوونی نییە لە عەرەبیەکەدا؛ نازانم هەژار و زۆربەی زۆریان، ئەرێ بۆچی هەستیان بەسەردا نەشکاوە کە زیادکردنی "واوێک"، لە هەموویان خراپتریش زیاد دانانی (کە)یەکیش (کە ئەم هەڵە سێیەمە تەنێ هەژار کردوویەتی)؛ نابێ!
ئەمە هەرگیز لە ئەدەبیاتیشدا نابێت؛ - چ جای قوڕئان!
سێیەم هەڵەی( یەک بە یەک هەموویان):
وشەی (ڕەحمان) کە وشەیەکی لەبنچینەدا عیبرییە و لە عەرەبیشدا هەیە، واتای (میهرەبان: رحیم) ناگەیەنێت، واتای (گەورە: کبیر) و (بەخشندە: کریم) یان (دەهندە : کە هاوواتای بەخشندەیە) ناگرێتەوە!
وشەی (الرحمن) وەک لە زمانی عیبری و عەرەبیشدا واتای خاسیەتێکی سەرووی ئادەمی دەگرێتەوە، سیفەتێکی خوداییە، واتە هەرگیز مرۆڤ ناتوانێت (ڕەحمان) بێت؛ بەڵام دەتوانێ (ڕەحیم) بێت.
کەواتە،
ناچارین ئیللا وشەیەکی داڕێژراوی تایبەت بۆ ئەم سیفەتە تایبەتمەندەی خودا دابهێنین!
بۆ ئەم مەبەستەش، من وشەی (دلانڤان)م بۆ (الرحمن) داڕشت کە پێکهاتووە لە (دلان) و (پاشگری وان).
بەپێی گڕامەڕ و مۆرفۆلۆژیی کوردی و تۆژینەوەکانی من ئەنجامم داون لەم بەستێنەی سەلماندنی (فارسی لەهجەیەکە لە زمانی کوردی) گەیشتمە ئەم ئەنجامەی کە، پاشگری (وان: ڤان)، "کە لە فارسیدا بۆتە بان" بە دیدی من لە بنچینەدا لە وشەی (خوا- وان) وەگیراوە کە پاشان وردە وردە لەسەر زمان بۆتە (خاوەن) ئنجا بۆتە (خوداوەن) و (وەند) (ئەل وەند) و (ئەڵوەن) و پاشان کوردی مۆدێرن پێشگرێکی دیکەی بەسەردا زیادکردووە و (خاوندار) و (خاوەنداری) و (خاوەندارێتی)ی لێ دروستکردووە. هەموویان لەم ڕیشەیەی من دەڵێم هاتوون؛ بە (پاڵە-وان)یشەوە، کە بە کەسێكی قارەمان دەڵێن بەرگری لە خەڵکی (پاڵە) بکات و خۆی بە خاوەنی پاڵان بزانێت.
ئنجا تۆ تەماشای (کوردی!) بکە: زمانێکی چەند ڕاست و بێشەرمە، هەموو حەقیقەتێکی مێژوویی و نەژادی و نامووسی و دینیی خۆی، تەنیا لەناو یەک "گەنجینە"دا شاردۆتەوە ئەویش زمانەکەیەتی!
تۆ دەتوانی سەدان حەقیقەتی دینی و نەژادی و یەزدانی و ئەخلاقی و سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتی، لەناو زماندا، لەڕێگەی وردبوونەوە لە زمان؛ بدۆزیتەوە!
تەماشاکەن هەمان (وان) لەناو ئەم وشانەی خوارەوەدا:
ئاشەوان، واتە: خاوەنی ئاش.
کەشتیەوان، واتە کاپتنی پاپۆڕەکە!
قازەوان، واتە: پارێزەری قازان.
میهرەبان، واتە: کەسێک کە میهری هەیە. ئەمەش فەرقی هەیە لەچاو ئەوەی بڵێی (میهرانبان) کە هێشتا دروست نەکراوە نە لە فارسی و نە لە کوردی؛ کە خاسیەتێکی یەزدانی یان فەوقەلبەشەری دەگرێتەوە وەک (دلانڤان).
کەواتە (مهربان)ی فارسی (هەمان میهرەوان)ی کوردیی دایکە، بەڵام ئەوە لەهجەی فارسیمانە کە کردوویەتی بە (مهربان). پاشان ئەم (مهربان) فارسییە کەوتۆتە ناو تورکیشەوە؛ ئینجا گەلی کوردان واتە کرمانج هاتوون لە تورک و فارس وشە فارسییەکەی "مهربان" وەردەگرن و بەکاردەهێنن کەچی بە منیش دەڵێن (میهرەوان) فارسییە! ئەوجا وەرە پێمەکەنە بەوێ کەونە دنیایێ!
باخەوان، واتە پارێز و خاوەن و بەخێوکاری یەک بە یەک دڵی گوڵ و گەڵاکانی باخ.. واتە بەرپرسی گوڵان، دایەنی باخ. هەر ئەو باخەوانەشە کە دەتوانێ هەر وەختێک بیەوێت؛ بە هەرچی شێوازێک خۆی بیەوێ، ژیان واتە دڵی هەرچی مەخلووقاتەکانی باغەکەی هەیە؛ کۆتایی پێ بێنێت! ئەمەش تەنیا لە دەسەڵاتی خواوەن واتە خاوەن دا هەیە!
لەوانەشە وشەکانی ONE و OWN و VAN و OWNE و کە لاتینین هەمان ڕیشە پیرۆزەکەی ئێمەیان هەبێت!
بە دیدی من ئەم پاشگرە "پیرۆز" و زۆر تایبەتمەندەی ناو زمانی کوردی، کە من زۆریم لێ بیرکردۆتەوە و پێکم گرتووە لەگەڵ پاشگرە هاوشێوە نزیکەکانی خۆی لەناو لەهجەکانی کوردی، بە لەهجەی فارسیشەوە کە بەدبەخترین و هەژارترین لەهجەکانی ناو زمانییە کوردییە و لەوێ فۆرمی (بان)ی وەگرتووە؛ گەیاندمییە ئەوەی بڵێم:
پاشگری (وان) کە لە کرمانجیدا دەبێتە (ڤان)، یەکسەر ناوی گۆلی (وان)ت بیردنێێتەوە. ئەگەر بشزانیت کوردی باکوور هەموو (ڤ)یەک لەناو (وان)ی سۆرانی دا دەکەنە (ڤ): تەنیا و تەنیا گۆمی ( وان) نەبێت.
بەمەش گەیشتمە ئەوەی بڵێم: لە کرمانجیی باکووردا (ڤان)ی پاشگر لەگەڵ (وان)ی ناوی (دەریاچەی وان)، ڕیشە و واتایان، لە یەکتر بە هیچ شێوەیەک جیاواز نییە؛ بەڵکو خودی ناوی (وان) واتای پیرۆزبوون دەگەیەنێت، یان ڕاستتر بڵێم واتە (خاوەنێکی پیرۆز). بۆ؟
چونکە دەریاچەی وان لەژێر چیای ئاراراتی پیرۆز و نزیک چیای جوود هەڵکەوتووە: ئەو شوێنە پیرۆزەی کە یەکەمین مەخلووقات و پێغەمبەرەکان تێیدا هەڵکەوتوون و کەشتیی نووح پێغەمبەریش هەر لەسەر چیای ئارارات یان جوودی نیشتۆتەوە؛ ئەمەش واتای ئەمە دەگەیەنێت خۆ بە لۆژیکیش هەر، کە:
دەریاچەی وان حەتمەن دەبێ پاشماوەی ئەو تۆفان و ئاوانەی نووح بێت هێشتا لەوێ مابێتەوە.
کەواتە وشەی "وان" واتە: (خاوەن؛ خواوەن.. ).
هۆ و نهێنیی ئەمەش کە تا ئێستا (وان) نەکراوە بە (ڤان) لای باکوورییەکان ئەم پیرۆزبوونەی دەریاچەکەیە. ئەمڕۆ ئەوان زمانی خۆشیان خۆ هەر لەبیرچۆتەوە نەک دین و کولتوور و دیرۆکیان.
بەم شێوەیە، وشەی (وان)ی ناو دەریاچەی وان، ڕەهەندێکی پیرۆزی هەیە، مانایەکی تا ڕادەیەک یەزدانیی هەیە.
بۆیەشە لە هەموو لەهجەکانماندا ناوی دەریاچەکە هەر (وان) ماوەتەوە و نەبۆتە (ڤان). بە لەهجەی فارسیشمانەوە.
ئەمەش واتای ئەوە دەگەیەنێت کە گۆڕان بەسەرداهاتنی لەسەرەخۆی پیتی (و W ) بۆ (ڤ V ) وەک لە (ئاو) بۆ (ئاڤ)دا دەبینین، واتە گۆڕانی هێواش هێواشی "پاشگری (وان) بۆ (ڤان) لای کرمانجە باکوورییەکان، کە بە دەسەڵاتی خواوەند گوتراوە، حەتمەن پاش تۆفانەکەی حەزرەتی نووح ڕوویداوە.
ئەم پەرەسەندنە دیالێکتییە، واتە گۆڕانکارییە فۆنەتیکییەکەی بەسەر (و) و(ڤ)دا هاتووە، پاش پیرۆزبوونی دەریاچەی وان، واتە پاش حەزرەتی نووح دەستی پێکردووە.
من ئێستا تێدەگەم یەشار کەمال بۆ نووسیویەتی: "دەوروبەری وان بەهەشتی سەرزەمینە!".
بەم پێیە، ڕێگەم دایە خۆم وشەی (دلانڤان) دابڕێژم کە ماناکەی، واتە: پارێزەر و خاوەن و بەخێوکاری یەک بە یەک دڵەکانی هەموو دنیا.
ئێستا دەتوانین بۆ (بسم اللە الرحمن الرحیم) بەکوردی؛ بێژین:
بە ناوی خوای دلانڤانی دلۆڤان
بەم جۆرە؛ ئەگەر هەر مەلا و نووسەر و ڕۆشنبیرێک، بە کەیفی خۆیان، بێن بە شێوەیەکی جیاواز (بسم اللە الرحمن الرحیم) وەربگێڕنە سەر کوردی یان ئەگەر دەست لەو فۆرمە چەوتانەی ڕابردوو هەڵنەگرن؛ نەک لەسۆنگەی مەترسیی ئەم جیاوازگۆتنە بۆ سەر ئاسایشی دینی و یەزدانی و زمانەوانیمان، بەڵکو لەڕووی ئەمانەتی ئەدەبیشەوە هەر ناماقووڵە: ئەمەش چونکە بە ناوی خوای دلانڤانی دلۆڤان گۆتنێکی پیرۆزە. لای موسڵمان هەر لەڕووی زمانەوانیشەوە، نابێت بە دوو شێوەی جودا بنووسرێت: تەنانەت لەڕووی شێوە و مۆرفۆلۆژی و ڕێنووسیش پێویست وایە لەسەر ئێمەی کوردی موسڵمان بە "یەک" شێوەی یەکگرتوو تەرجەمەی بکەین و بینووسین؛ ئەمەش بۆئەوەی هەموو کورد لەژێر چەتری یەک شێوە گۆتنی خوداناسیدا کۆببینەوە و ڕێک بکەوین!
فارسی لەهجەیەکە لە زمانی کوردی
٢)
ئەم تەوحید نەبوونەی گۆتنی پیرۆزی بسم اللە الرحمن الرحیم لەناو زمانی دایکماندا، (هەڵەیەکی نیشتیمانی)یە، کوفریشە!
٣)
(کوردی) زمانێکی چەند ڕاست و بێشەرمە، هەموو حەقیقەتێکی نامووسی و مێژوویی و دینیی خۆی، لەناو خۆیدا دەۆزیتەوە!