راپۆرتێكی ئەمەریكی: شەڕی داهاتوو لەنێوان ئەمەریكا و ئێران دەبێت

:: PM:04:47:28/06/2018 ‌


بەپێی ڕاپۆرتێكی گرووپی تەنگژەی نێودەوڵەتی ئەگەری سەرهەڵدانی جەنگ لە دوو ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەكرێت كە وڵاتانی ناوچەكەی تێوەدەگلێن، ئەوانیش جەنگی نێوان ئەمەریكا و ئێران لەسەر خاكی یەمەن و سووریا.

گۆڤاری نیوزویكی ئەمەریكی لە راپۆرتێكدا كە ئاماژەی بە راپۆرتی گرووپی تەنگژەی نێوەدەوڵەتی كردووە كە بارەگاكەی لە بڕۆكسلی پایتەختی بەلجیكایە، ئاماژە بە ئەگەری سەرهەڵدانی جەنگ لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەكات. لە راپۆرتەكەدا باس لە توندتربوونی گرژییەكانی نێوان ئەمەریكا و ئێران دەكات و پێی وایە ئەو دوو وڵاتە یان راستەوخۆ رووبەڕووی یەكتری دەبنەوە یانیش شەڕی نا راستەوخۆ دەكەن، لە هەردوو باردا ناوچەكە رووبەڕووی مەترسییەكی گەورە دەكاتەوە.

بەپێی نۆ خاڵ كە راپۆرتەكە پشتی پێ بەستووە، باس لە ئەگەری هەڵگیرسانی شەڕەكە دەكات لە یەمەن كە ئێستە جەنگ لەسەر بەندەری حەدیدەیە و پێی وایە ئەمە ئەو خاڵەیە كە هیچ لایەكیان ناتوانن لێی پاشەكشە بكەن بەهۆی زیاتر بوونی هێرشە موشەكییە بالیستییەكانی حوسییەكان بۆ سەر عەرەبستانی سعوودیە، هەروەها لە بەرزاییەكانی جۆلان لە باشووری سووریا كە ماوەیەكە ئیسڕائیل زۆر بە سەختی هێرش دەكاتە سەر میلیشیاكانی ئێرانی لە باشووری ئەو وڵاتە.

راپۆرتی گرووپی تەنگژەی نێودەوڵەتی كە "شەفەق نیوز" بڵاوی كردووەتەوە، دەڵێ جەنگی بە وەكالەت لەنێوان سعوودیە و ئێران هەڵگیرساوە، لبنانیش بەشێكە لە جەنگەكە كە سعوودیە پشتگیری گرووپە سوننەكان دەكات هەروەك پێشتر پشتگیری لە حەریری كرد ببێتە سەرۆك وەزیران كە ساڵی 2005 تیرۆر كرا و سوپای پاسدارانیش تۆمەتبار كرا بە كوشتنەكەی.

هەروەها سعوودیە لە یەمەن پشتگیری لە هێزەكانی سەر بە سەرۆكی هەڵاتوو عەبد رەبە مەنسوور هادی دەكات دژ بە حوسییەكان كە ئێران پشتگیریان لێ دەكات، هاوكات پڕۆژەی ئەمەریكا و سعوودیە لە سووریا پشتگیریكردنە لەو هێزانەی دژی رژێمی ئەسەد دەوەستنەوە، لە بەرانبەریشدا ئێران و رووسیا.

لە راپۆرتەكەدا باسی دۆخی عێراقیش كراوە كە سعوودیە دەیەوێت كاریگەری لەسەر دامەزراندنی حكوومەتی نوێی عێراق هەبێت و پێوەندییە فراوانەكانی لەمەدا بقۆزێتە، ئەمە لە كاتێكدایە ئێران هەژموونێكی گەورەی بەسەر حزبە شیعییەكان هەیە و گرووپە چەكدارییە میلشیاكانیان راهێنان پێ دەدات و پڕ چەكیان دەكات.
 
نەتەوەیەكگرتووەكان لە راپۆرتێكدا ئاماژەی بەوە داوە كە دوای جەنگی جیهانی دووەم، شەڕی یەمەن گەورەترین شەڕ بووە لە رووی قەبارەی زیانە مرۆییەكانی كە ساڵی 2015 هەڵگیرسا دوای ئەوەی حوسییەكان دەستیان گرت بەسەر سەنعای پایتەخت كە بەهۆیەوە سەرۆك هەڵات بۆ سعوودیە، كە لە دیدی سعوودیە حوسییەكان بەشێكن لە ئێران.

پێوەند بەو پرسە هەریەكە لە ئەمەریكا و ئیسڕائیل پشتگیری لە سعوودیە دەكەن و ئێرانیش تۆمەتبار دەكەن بەوەی موشەكی بالیستی دەداتە حوسییەكان بۆ لێدانی عەرەبستانی سعوودیە، بەڵام هەوڵەكان و هێرشە فڕۆكەوانییە جەنگییەكانی سعوودیە بۆ سەر حوسییەكان هێشتا نەیتوانیوە لاوازیان بكات و لە پایتەخت دەریان بكات.

هەر لە راپۆرتەكەدا ئاماژەی بە تەنف دراوە كە دەكەوێتە سەر سنووری هاوبەشی سووریا لەگەڵ عێراق و ئوردن كە بە خاڵێكی مەترسیداری دادەنێت، هاوكات دامەزراندنی بنكەی سەربازی تر لەلایەن ئەمەریكییەكان لە عێراق و سووریا بۆ راهێنان پێكردنی هاوپەیمانانی لە سووریا ئەگەرچی ئەو وڵاتە و رووسیاش داوای كشانەوەی سوپای ئەمەریكا دەكەن.



وشە - فه‌رمان سادق