شمشێرەكەی سوڵتانە كوردەكە لە دیمەشق دزرا

:: AM:09:53:03/07/2025 ‌
شەوی رابردوو لە دیمەشقی پایتەختی سووریا، شمشێر و ڕمەكەی دەستی پەیكەرە گەورەكەی سەڵاحەدینی ئەیووبی دزرا.

میدیاكانی رۆژئاوای كوردستان بڵاویان كردەوە، شەوی رابردوو شمشێر و رمەكەی پەیكەرە گەورەكەی سەڵاحەدینی ئەیووبی لە دیمەشق دزراوە .

ئەم هەواڵە لەناو كوردانی رۆژئاوا و دانیشتووانی دیمەشق بووەتە جێی سەرنج، خەڵك حكوومەت بەكەمتەرخەم لە پاراستنی مێژووی وڵاتەكە دەزانن.

ئەدهەم شێخۆ لە واڵەكەی خۆی بڵاوی كردەوە، دزەكانی دیمەشق، شمشێر و تیرەكانی پەیكەرەكەی سوڵتان سەڵاحەدینی ئەیووبییان دزیوە.

ئەدهەم دەڵێ: "پێم وایە ئەو دزانەی كە شمشێر و رمەكەیان لە پەیكەرەكە دزیوە، هەمان ئەو دزانەن كە قاپوقاچاخە مسینەكانیان لە خەڵكی عەفرین دزیوە."

سوڵتان سەڵاحەدین لە گەنجیدا بەرپرسی پۆلیسی دیمەشق بووە و لە سەردەمی ئەودا دزی و راوڕووت نەمابوو، شاعیرێكی عەرەب بە ناوی "عرقلە الدمشقی" بە شیعرێك دۆخی دیمەشقی لە سەردەمی سەڵاحەدیندا وا وەسف كردووە و دەڵێت، دیمەشق ئەگەر چەند شانازییەكی هەبێت، گەورەترینیان سەڵاحەدینە.

سەڵاحەدین نەجمەدین ئەیووبی لە ساڵی 1137ز لە خێزانێكی ناوداری كورد لە لە سنووری شاری "تكریت" لە دایك بووە.

دوای لەدایكبوونی، سەڵاحەدینی ئەیووبی و خێزانەكەی لە شاری تكریتەوە بەرەو شاری حەلەب لە سووریا و دواتریش بەرەو شارەكانی دیمەشق و بەعلەبەك كۆچ دەكەن.

سەڵاحەدینی ئەیووبی تەمەنی منداڵی لە شام بەسەر بردووە و هەر لەوێشدا فێری زانستە ئاینی و سەربازییەكان بووە.

دوای كۆچی دوای  نوورەدین زەنكی، سەڵاحەدینی ئەیووبی ڕوو دەكاتە شاری دیمەشق و لەوێوە دەسەڵاتی خۆی بەسەر ناوچەكانی مووسڵ و حەلەبدا لە نێوان ساڵانی 1176 و 1186 دا دەچەسپێنێت .

سەڵاحەدینی ئەیووبی لە ساڵی 1178دا ڕێككەوتننامەیەكی ئاشتی لەگەڵ خاچپەرستان مۆر كرد، ئەویش بە هۆكاری ئەوەی كە بەتەواوەتی دەسەڵاتی خۆی بەسەر شامدا بسەپێنێت و سوپاكەی بەهێز بكاتەوە.

لە ساڵی 1179 هێرشەكانی بۆ سەر خاچپەرستان دەست پێ كردەوە، ئەم كارەش بووە هۆی تووڕەبوونی خاچپەرستەكان و لە بەرانبەردا دەستیان كرد بە هەڕەشە خستنەسەر ڕێگەی بازرگانی ئیسلامی و ڕێگەی قافڵەی حەج، هەروەها بوونە مایەی هەڕەشە بۆ سەر هەردوو شاری مەككە و مەدینە، لە ئەنجامدا هەڵسان بە تاڵانبردنی قافڵەیەكی حەج لە ساڵی 1185دا.

سەڵاحەدینی ئەیووبی كە لە سەدەی دوازدەدا ژیاوە، بە یەكێك لە سەركردە ناودارەكانی مێژووی مسوڵمانان دادەنرێت و بەیەكێك لەو سەركردە ناودارانە دادەنرێت كە چەندان دەسكەوتی گرنگی لە مێژووی مسوڵماناندا تۆمار كردووە.
 
لەپاڵ ئازادكردنی شاری قودس كە بەیەكێك لە گرنگترین دەسكەوتەكانی هەژمار دەكرێت، چەندان دەستكەوتی گرنگی تری بەدەست هێناوە، لەوانەش یەكخستن و پێكەوەبەستنی  ناوچەكانی میسر و شام. بەڵام گرنگترین دەستكەوت لە ژیانی سەڵاحەدینی ئەیووبی سەركەوتنی بووە  لە جەنگی "حگین"، كە هەر ئەمەش بووە هۆی ئاسانكردنی ڕزگاركردنی شارەكانی قودس و تەرابلوس و ئەنتاكیا.

سەركردەی گەورە و ناودار سەڵاحەدینی ئەیووبی دوای ئەنجامدانی ئەو هەموو ململانێ و جەنگە لە ژیانیدا، لە كۆتایدا لە ساڵی 1193 بەهۆی نەخۆشی كۆچی دوای دەكات  و هەر لە دیمەشق بەخاكی دەسپێرن.

پەیكەرەكەی لە ناوەڕاستی شارەكەدایە و چەندان ساڵە وەك رەمزی هێز و خۆڕاگریی ئیسلام خەڵك تەماشای دەكەن، بەڵام بەهۆی ئەو پشێوییانەی ئێستەی سووریا شەوی رابردوو شمشێر و رمەكەیان دزیوە.



وشە - سۆران عەزیز