دهۆک ئێكه ژ وان پارێزگەهێن هەرێما كوردستانێ كو بناڤوده‌نگه بۆ به‌رهه‌مئینانا هه‌موو جورێن سماقێ ژ روویێ چه‌ندایه‌تی و چونایه‌تی ڤه، رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ چاندنێ ل پارێزگەها دهۆکێ ژی دیاركر كو بەرهەمێ سماقا ئەڤ سالە پتری پێنج هزار تەنایە.
سه‌میع سه‌دیق، وه‌لاتیه‌كێ ده‌ڤه‌را دینارتێ یه و رێژه‌ییه‌كا باش یا سماقێ به‌رهه‌مئینایه بۆ "وشه" گۆت، سماق ئێكه ژ به‌رهه‌مێن هاڤینی و سالانه ب رێیا فروتنا وێ ئه‌م داهاته‌كێ ده‌ستخوڤه دئینین، به‌رهه‌مێ سماقێ ئه‌ڤ ساله باشه و ئه‌گه‌ر ژی دزڤریت بۆ كه‌شوهه‌واییه‌كێ گونجایی، ئەڤ سالە بهایێ وێ ل سالێن بوری پترە و ئەڤە مە کەیف خوش دکەت
پێشوار بانی، ئه‌و ژی وه‌لاتییه‌كێ ده‌ڤه‌را دینارتێ یه بۆ "وشه" گۆت، سماقا دینارته ب گشتی باشترین جورێ سماقێ یه ل هه‌رێما كوردستانێ و هاتیه تاقیكرن ژ رویێ جور و شێوه‌ی ڤه و ل پرانیا گوندان دهێته چاندن، ئه‌ڤ ساله تنێ ل گوندێ مە نێزیکێ هزار تەنێن سماقێ هاتینە به‌رهه‌مئینان، هه‌تا نوكه هێشتا من نه فروتیه و چاڤه‌رێ دكه‌ین كو بفروشین و بازنڕ ژی یێ هەیی.
ئه‌حمه‌د جه‌میل، رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ چاندنا ل پارێزگەها دهۆکێ ل بارا سماقا ئه‌ڤ ساله یا پارێزگەها دهۆکێ بۆ "وشه" گۆت، ئه‌ڤ ساله ل سنوورێ پارێزگەهێ پتری پێنج هزار ته‌نێن سماقێ هاتینه به‌رهه‌مئینان.
زێده‌تر گۆت "به‌رهه‌مئینانا پرانیا رێژه‌یا سماقا پارێزگەها دکەڤیتە ده‌ڤه‌را ئاكرێ، ب تایبەتی سنوورێ ناوچه‌دارییا دینارته، دیسان دەڤەرا ئامێدێ ژی زور سماق هەیە، ب شێوه‌یه‌كێ ل هه‌موو گونده‌وارێن پارێزگەهێ سماق هه‌یه و هاتیه چاندن، ب گشتی پتری 11 هزار دونەمێن ئەردی ب سماقێ هاتینەچاندن.
ناڤبری دیاركر ژی كو گورانکاریێن،کەشوهەوای و هنده‌ك جورێن نه‌خۆشیان كارتێكرن ل سه‌ر سماقێ كریه و زێده‌تر ژی گۆت "داكو سماقا ده‌ڤه‌رێ هه‌موو ب شێوه‌ییه‌كێ باش و گونجای بهێته فروتن و زیان ب جوتیار و ره‌زڤانان نه‌كه‌ڤیت،دڤێت رێ ب هاورده‌كرنا سماقێ بهێته‌دان مینا سمالێن بوری ب تایبه‌تی بۆ سووریا و عیراقێ، تا راووەیەکێ ژی دچیتە عیراقێ.
ئێك ژ ئاریشه‌یێن سه‌ره‌كی یێن نه‌بونا بهایێ سماقێ وه‌كو پێدڤی دزڤریت بۆ نه‌بوونا كارگه‌هێن مه‌زن یێن هێرانا سماقێ ل ده‌ڤه‌رێ، ئه‌ڤه زێده‌باری وێ یه‌كێ كو هنده‌ك كارگه‌هێن بچوك ل ده‌ڤه‌رێ هاتینه‌دانان، به‌لێ ب گوره‌ی خواستا خه‌لكی نینه و نه‌شێن هه‌موو به‌رهه‌می وه‌ربگرن.
ب گوره‌ی داتایێن نافخوه، هه‌ر گونده‌كێ ده‌ڤه‌را ئاکرێ وئامێدیێ دناڤبه‌را 100 بۆ 500 ره‌زێن سماقێ هه‌نه، هندەک ژ گۆندان ژبەر شەر وئالوزیان نەشێن بچنە سماقێن خۆ، هندەک گوندان ژی روودانێن ئاگری بەرهەمێ وان هەموو پیچ کریە.
جنئیف بیبو، موختارێ گۆندێ خاستو ل شێلادزێ بۆ "وشە" گوت، ب ئەگەرێ روودانێن ئاگری هژمارەکا زور یا رەزێن سماقێ ل گوندێ مە سوتن، ب گشتی پتری شەش دەفتەر دوڵار زیان گەهشتە جوتیاران، ئێک ژ وان کەسێن رەزێ وی سوتی، رەزێ من بوو.
پێشتر بریار بوو دوو كارگه‌هێن سماقێ ل سنورێ پارێزگەها دهۆکێ و ئاکرێ بهێنه دروستكرن و جهـ ژی بۆ هاتبویه دیاركرن، به‌لێ جهێ داخێ یه ژ ئه‌گه‌رێ قه‌یرانێن دارایی نه‌هاتنه چێكرن
دهۆک - نه‌وزاد هلۆری: