بەغدا لە دەستی دەستیكردن بە هەرێمی كوردستان بەردەوامە، دوای چوار مانگ لە رێككەوتن و تێپەڕاندنی یاسای بودجە، كە پەرلەمانی عێراق دەنگی لەسەر داوە، پێشتریش هەردوو سەرۆكی حكوومەتی هەرێم و عێراق رێككەوتنیان لەبارەی نەوت و بودجەوە كردبوو، لە سەردەمی فرۆشتنی نەوتی لە لایەن هەرێمەوە نە مووچە دوا دەكەوت و نە وەك ئێستە یاری پێ دەكرا، بۆیە بەغدا دەیەوێ هەرێم رووبەڕووی دۆخێكی خراپ بكاتەوە.
خاڵی بەهێزی ئابووری سەربەخۆ ئەوە بوو كە حكوومەت خاوەنی داهاتی سەربەخۆ بوو، مانگانە بەبێ گرفت مووچەی فەرمانبەرانی دابەش دەكرد، پێشینەی پلان و كارەكانی حكوومەت مووچەی فەرمانبەران بوو، ئەگەر كەمترین پارەش لە دەستی حكوومەت بوایە، مووچەی فەرمانبەران مسۆگەر كرابوو، كەچی لە ناوخۆوە پیلان دژی حكوومەت دانرابوو بۆ ئەوەی ئەو ئابوورییە سەربەخۆیە نەمێنێت و بچێتەوە سەر بەغدا، ئەوانەشی بەو كارە هەستابوون و چەپڵەیان بۆ بەغدا دەكوتی ئێستە نقەیان لێوە نایەت.
لەوبارەوە دڵشاد نامیق، مامۆستای زانكۆ بە "وشە"ی گوت، ئەوانەی دەكڕووزانەوە و جنێو و قسەیان دەكرد و پەنجەیان رادەوەشاند و دەیانگوت دەبێ هەموو شت بدرێتە عێراق، چونكە ئەوان بەشی خۆمان بە زیادەوە بۆ دەنێرن و زۆر زوو دەگەشێینەوە، لە چەند روانگەیەكەوە قسەیان دەكرد، هەندێكیان سپۆنسەر كرابوون و تەسویقی سیاسییان بۆ كەسانێك دەكرد كە ئەوانیش خزمەتی ئەجێندای خەڵكی تریان دەكرد، ئیتر بەوپەڕی ئاگاییەوە كاسبییان دەكرد و بەو قسانە پارەیان پەیدا دەكرد.
زیاتر گوتی، هەندێك ساویلكە و داماو بوون و بە بێ ئەوەی هیچ بزانن، هەر لە خۆیانەوە كەوتبوونە دوای قسە و باسی بابەتەكەیان دەكرد، وایان نیشان دەدا كە حكوومەتی هەرێم بەغدا ناناسێت وا كەوتبوونە پیاهەڵدان بە بەغدا، وەك ئەوەی بڕیارەكە لای خۆیان بێت، كەچی ئێستە كە عێراقی خۆشەویستیان بووە بە خاوەنی قووتی خەڵكی كوردستان، سێ مانگە خۆی ماڵەكەمان دەفرۆشێ و پارەش نانێرێت، هەر جارەی بە بیانووێك دەستی دەستی بە مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم دەكات و خۆشیان مووچەی مانگی ئەیلوول وەردەگرن.
"دەبێت ئێستە ئەوانە پاشگەز ببنەوە و و لە روویان نەیەت خۆیان بە خاوەنی قسەكانی پێشوو بزانن، بەڵام دیارە هەر بە شێوەی خۆبەخش و تەنیا بۆ دژایەتیكردنی قەوارەی خۆیان خەریكی شتی لابەلابن، ئەوان هەر نەشیان ناسیون و لەوانەیە پاداشتەكەشیان لە دەستی دووەوە بۆ ناردبن، بەڵام ئێستە دەنگی ئەو دەهۆڵەیان نایەت و خۆیان بێدەنگ پاڵیان لێ داوەتەوە و چاویان لە دەستی حكوومەتە شتێك بۆ میلەت بكات"، دڵشاد نامیق وای گوت.
لای خۆیەوە هیوا رەشید، چاودێری سیاسی بە "وشە"ی راگەیاند، هەرێمی كوردستان لە ماوەی زیاتر دوو ساڵی رابردوو هیچ گرفتێكی مووچەی نەبوو، ئەو داهاتەی حكوومەت بەدەستی دەكەوت، لە مووچەی فەرمانبەران و پڕۆژەكان بەكاری دەهێنایەوە، بۆیە هەرگیز بەغدا نابێتە حكوومەتی هەرێم، دەسەڵاتدارانی بەغدا چەندان ساڵە گرفت بۆ هەرێمی كوردستان دروست دەكەن، هەر ئەوان بوون لەكاتی قەیران و شەڕی داعش مووچەی فەرمانبەرانیان بڕی، لەوكاتەی پێشمەرگە شەڕی داعشی دەكرد، بەڵام لە یاسای بودجە حیسابیان بۆ نەدەكرد و پارەیان بۆ نەدەنارد، بۆیە ئەوان بەو بیركردنەوەیە دەڕواننە هەرێم و دژایەتی دەكەن.
روونی كردەوە، ئێمە خاوەنی خۆمان بین لە هەموو كەس و وڵاتێك باشترە، رۆژانە دەبینین چۆن سەركردە و ئەوانەی دەسەڵاتیان هەیە دژی هەرێم قسە دەكەن، ئەوە سیاسەتی راستەقینەی بەغدایە لەگەڵ هەرێم و نابێت دانیشین و بڵێین بەغدا دەمانژیێنێت و دڵسۆزمانە، نەخێر بەغدا چاوی هەرێم نابینێت.
پێوەست بەو بابەتەوە ناسر یووسف، ئەندامی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق بۆ "وشە" ئاماژە دەكات، ئەو سیاسەتەی دەسەڵاتدارانی عێراق پێڕەوی دەكەن، زۆر جیاوازە لەگەڵ ئەو درووشمەی كە حكوومەتی عێراق باسی دەكا و لە گفتوگۆ و دانیشتنەكان دووپاتی لەسەر دەكاتەوە و پێداگری لەسەر دەكات، بۆیە بەرانبەر ئەو دەنگانەی دەیانگوت ئەگەر نەوت رادەستی بەغدا بكرێت دۆخەكە باشتر دەبێت و بەغدا مووچە و بودجە و شایستە داراییەكانی هەرێم رەوانە دەكات نیگەرانین.
ئەو پەرلەمانتارەی پێشووە دووپاتی كردەوە، حكوومەتی هەرێم هەموو شتێكی شەفاف بوو، ئێستەش هەرێم نیگەرانە لەو دۆخەی ئێستە كە بەغدا مامەڵەی خراپ دەكا و دەستی دەستی دەكات، بۆیە ئەوەی بەغدا دەیكات پێڕەوكردنی سیاسەتێكی خراپە بەرانبەر بە هەرێم و ئەوانەش بەغدایان نەناسیبوو با چیتر بیناسن و خۆیان نەخەنە دەست خەڵكی تر.
"كۆمەڵێك دەنگی ناڕازی لە ناوخۆ وەك دوژمنێك دەنگی خۆیان خستبووە پاڵ بەغدا و دەیانگوت با هەرێمی كوردستان نەوتەكەی رادەست بكات، بۆ ئەوەی ئابوورییەكەی نەمنێت، كە ئەو ئابوورییە سەربەخۆیە گەرەنتی هەموو شتێك بوو بۆ كوردستان، خێرە دوای زیاتر لە سێ مانگ لە یاسای بودجە بەغدا پابەندی ریككەوتن نابێت، مووچەی فەرمانبەری كوردستان نادات، ئەی بۆچی وەك فەرمانبەرانی عێراق مامەڵە لەگەڵ هەرێم ناكەن، ئەی ئەوانەی تر بۆ ناچن بە سیاسەتی خۆیان مووچە بێنن، كە وەك درووشم دەیانگوت بەغدا بەغدا، فەرموو ئەوە بەغداكەیان"، ناسر یووسف، ئەندامی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق وا دەڵێت.
وشە/ تایبەت