لە ماوەی دوایی عێراق شاندێكی حكوومی رەوانەی دیمەشق كرد و لەگەڵ بەرپرسانی سووریا باسی میكانیزمەكانی چاككردنەوەی بۆری نەوتی كەركووك- بانیاسیان لە نێوان هەردوو وڵات كرد، بۆ ئەوەی نەوتی عێراق بگەیەنێتە دەریای سپی ناوەڕاست و لەوێشەوە بۆ ئەوروپا و بەو جۆرە سوودی بۆ هەردوولا هەیە، بەتایبەتی بۆ عێراق، رووسیا زوو پێشوازی لەو هەنگاوە كرد، شارەزایان بابەتەكە بە بەرژەوەندییەكانی رووسیا و ئێران دەبەستنەوە.
بەشێك لە شارەزایان پێیان وایە ئەو پێشوازییەی رووسیا لە هەنگاوەكە بۆ بوونی پڕۆژەیەكی گەورەی رووسیا بە بەستنەوەی هیڵی نەوتیی رووسیا و ئێران لە رێگەی عێراقەوە بەرەو سووریا و ئەوروپاوە هەیە، وەك شوێنگرەوەیەك بۆ ئەو هێڵەی بەمدواییە ئۆكراینا پچڕاندی، هاوكات ژمارەیەك لە شارەزایانی سووری ئاماژە دەكەن ئەو پاڵپشتییەی سووریا بۆ پڕۆژەكە پێوەستە بە نیاز و پلانی داهاتووی رووسیا بە سەپاندنی دەسەڵاتی بەسەر كەناراوەكانی سووریا، لە چوارچێوەی پلانێكی نێودەوڵەتی بۆ دابەشكردنی ناوچەكانی دەسەڵات لە سووریا و كردنی بە چوار هەرێم، كە هەریەكەی سەر بە لایەنێكی ناوچەكە یان نێودەوڵەتی بێت.
ئەنجامی گفتوگۆكانی شاندەكەی عێراق ئەرێنی بووە، ئەو هەنگاوە بۆ سووریا زۆر باشە بۆ دابینكردنی پێویستیی ناوخۆیی لە نەوت و بەرهەمەكانی و سوودبینین لە پارەی گواستنەوە و پەرەپێدانی پاڵاوگەكانی ئەو وڵاتە و پەرەسەندنی هاریكاریی ئابووری لەگەڵ عێراق، بۆ عێراقیش گرنگە بەوەی هەناردنی نەوتەكەی زیاد دەكا و خۆی لە مەترسییەكانی پشتبەستن لە هێڵی نەوتی بەندەری جەیهانی توركیا لادەدات، كە رەنگە بكەوێتە ژێر كاریگەریی ململانێی سیاسییەكان لەگەڵ هەرێم و توركیا، یان دروستبوونی كێشە لە هەناردنی نەوت لە كەنداو و دەریای سوورەوە، لە رووی تێچوو و خێرایی گەیشتنی نەوتەكەش بۆ ئەوروپا باشترە.
عەمار یووسف شارەزای ئابووری و یاسایی سووری دەڵێت، رووسیا لە ناوچە كەناراوییەكانی سووریا بوونی سەربازی هەیە و پاڵپشتی لەو رێككەوتنە دەكات، بۆ قۆناغی ئۆتۆنۆمی یان جیابوونەوەی ئەو ناوچانە بیر لە بەرژەوەندییەكانی خۆی دەكاتەوە، چونكە ئەو دابەشكردنەی سووریا هەردەبێ رووبدات، بۆیە رووسیا بیر لەنەوت و غازەكەی دەكاتەوە، هەرچی ئەو قسانەی باسی گەیاندنی نەوتی رووسیا لەو رێگەوە بۆ ئەوروپا دەكەن، كردەنی نییە، بەڵام ئەمەریكا بە پڕۆژەكە رازی نابێت و بەربەستی تێ دەخات، مەگەر خۆی بیەوێت.
ئەیهەم ئەسەد شارەزای ئابووریی سووری پێی وایە هێڵی نەوتی كەركووك- بانیاس كە لە 2003 لە دوای داگیركردنی عێراق لە لایەن ئەمەریكاوە وەستاوە، ئێستە حكوومەتی سووریا دەتوانێت دوو سوودی لێ ببینێت، لە رووی داهاتی داراییەوە بە ناوی كرێی تێپەڕبوون و گواستنەوەی نەوتەكە، هەروەها بەدەستهێنانی بەشێك لە نەوتەكە، بۆ بەكارهێنانی بۆ پێویستییەكانی لە كارەبا و پڕكردنەوەی پێویستیی ناوخۆیی بەرهەمەكانی لە پاڵاوگەكان.
ئەو شارەزایە دەڵێت، پاڵپشتیی رووسیا بۆ پڕۆژەكە ئاساییە، چونكە لە بەرژەوەندیی رووسیا و ئێرانە پاڵپشتی لێ بكەن، هۆكارەكەش ئەوەیە بەم دواییە ئۆكراینا كاركردنی هێڵی نەوتی "نورستریم"ی وەستاند، كە رووسیا و ئەوروپا لە رێگەی ئۆكراینا بەیەكەوە دەبەستێتەوە، رێككەوتنی تێپەڕبوونی نەوتی لە نێوان رووسیا و ئەوروپا لە رێگەی خاكەكەی نوێ نەكردەوە، بۆیە گەیشتنی نەوتی رووسیا بۆ ئەوروپا نیوچە تەواوەتی وەستاوە.
ئاماژەی كرد، بۆیە ئەگەر هێڵی عێراق- سووریا كاری تێدا كرا، دەبێتە هەلێكی گەورە بۆ رووسیا و ئێران بۆ بەستنەوەی هێڵە نەوتییەكانیان بە ئەوروپا و دەبێتە جۆرێك لە بوژانەوەی ئابووریی رووسیا و ئێرانیش، واتە بە بەستنەوەی هێڵەكانی نەوت و غازییان لەو رێگەوە لەگەڵ ئەوروپا.
ئەسەد پێشبینی دەكات ئەمەریكا بەرهەڵستكاری پڕۆژەكە بكات، پێشتر هێڵی نەوتی ئێران كە بە عێراق و سووریا تێپەڕ دەبوو، بەهۆی ناڕەزایەتیی ئەمەریكا وەستا، چونكە دەسەڵات و دەسترۆیشتوویی ئێرانی لەو دوو وڵاتە بەهێز دەكرد، بۆیە پێشبینی ناكرێ ئێستە ئەمەریكا بەو پڕۆژە رازی بێت، كە جارێكی تر دەسەڵاتی رووسیا و ئێران لە سووریا لە رێگەی نەوت و وزەوە بەهێز دەكات.
ئەو شارەزایە جیا لە ئەمەریكا باسی هەندێك هۆكاری تر دەكات كە رێگرن لە پڕۆژەكە، لەوانە ئەو ناسەقامگیریە سیاسی و تەناهییەی لە سووریا هەیە، بەتایبەتی لە ناوچەی كەناراوییەكانی ئەو وڵاتە، هەروەها ناسەقامگیریی دۆخی تەناهیی سووریا بە گشتی، ئەوانەش واتە هەڕەشەی تەناهی هەیە و بەربەستن لەبەردەم زیندووكردنەوەی ئەو هێڵە.
شایەنی باسە هێڵی نەوتی كەركووك- بانیاس درێژییەكەی 850 كیلۆمەترە و پڕۆژەیەكی ستراتیجییە بۆ هەردوو وڵات، لە 2003 لە دوای هاتنی ئەمەریكا بۆ عێراق وەستا، لە 2010 رێككەوتن لە نێوان هەردوو وڵات كرا بۆ راكێشانی دوو هێڵی نوێ بۆ گواستنەوەی نەوتی سووك و قورسی عێراق بەرەو دەریای سپیی ناوەڕاست، بەڵام پڕۆژەكە جێبەجێ نەكرا.