عێراق نەك هەر سیاسەتی برسیكردن بەرانبەر بە كورد جێبەجێ دەكات، بگرە بابەتەكە لە چوارچێوەیەكی گەورەترە، ئامانجی بەغدا ئەوەیە هەرێمی كوردستان لەوەی ئێستە هەیە و لە ماوەی 10 ساڵی رابردوو لە سایەی ئابووری سەربەخۆ بەدەستی هێنا بوەستێت و گەشە نەكات، بۆ ئەوەی وەك پارێزگەكانی عێراق، كە بەدەست بێ خزمەتگوزارییەوە دەناڵێنن و هیچ جۆرە گەشەسەندنیان پێوە دیار نییە، وا لێ بكات.
بەغدا سووكایەتیی بە كوردستان و خەڵكەكەی دەكات، هیچ كات رێككەوتنێكی نەكردووە كاری پێ كردبێت، هەمیشە بەو لایەنە كاری پێ كردووە كە چۆن وا بكات كورد ژێردەستە بكات، دوای بخات و لاوازی بكات، كورد بێ هێز و بێ دەسەڵات بكات، بۆیە هیچ كات بەغدا دڵسۆزی خەڵكی كوردستان نەبووە و ئەوەی حكوومەتی خۆمان دەیكات، هەرگیز بەغدا نایكات، بابەتەكە ئەوەیە كە بەغدا نایەوێ خزمەتی خەڵكێك بكات كە خاوەن حكوومەتی خۆیانن.
لەو بارەوە محەمەد سەعدەدین، ئەندامی خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان بە "وشە"ی راگەیاند، ئەوەی حكوومەتی هەرێم بۆ كوردستانی دەكات، زۆر باشترە و جێی شانازیترە بۆ كورد لەوەی عێراق بیكات، چونكە عێراق كار بۆ ئەوە دەكات هەموو هەرێم لە چوارچێوەی مووچە بچووك بكاتەوە و وا بكات كورد تەنیا لە خەمی مووچەدا بێت و خەمی هیچ شتێكی تری نەبێت، بۆیە ئەوانەی بەدوای عێراقەوەن، ئەوەیان دەوێ بەغدا بەو جۆرە مامەڵە لەگەڵ خەڵك بكات، ئەوانەی وایان كرد حكوومەت خاوەن داهات و دەسەڵات نەبێت، ئەوانەن كە هەمیشە حكوومی بەغدا و عەرەبیان دەوێت، ئەوانە كوردستانیان بەوە گەیاند، با سەیرێكی دواوە بكەن تا بزانن و ببینن كوردستان پێش ساڵێك چۆن بوو و ئەم چوار مانگەش چۆنە كە مووچەی لای بەغدایە.
روونی كردەوە، لە ماوەی رابردوو ئەو هەرێمە كاری زۆر گەورەی كردووە كە لە ئاست هەرێمێك زیاتر بوون، بەتایبەت لەسەر ئاستی دەرەوە، كە هەمیشە وەك وڵاتێك دەركەوتووە و پێوەندی لەگەڵ وڵاتە زلهێزەكان بەستووە، ئابووری بەهێز بووە و گەشەكردنی فراوانبوونی بەخۆیەوە بینیوە، هەرێمی كوردستان خاوەن قەوارەی دەستوورییە و هەرێمێكی یاساییە، لەو چوارچێوەیەش دەتوانی هەموو كارێكی خۆی بكات و تا ئاستێك نیوچە سەربەخۆیە و توانیویەتی پەرە بە پێوەندییەكانی خۆی بدات.
لای خۆیەوە هەڵۆ سەمین، چاودێری سیاسی بە "وشە"ی گوت، ئەو كاتەی داهات لەژێر دەستی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بوو و خاوەن ئابووری سەربەخۆ بوو، هەرێم ساڵ بە ساڵ پێشكەوتنی بەخۆیەوە دەبینی، هەموو كەرتەكان خزمەت دەكران و حكوومەت راستەوخۆ سەرپەرشتی هەموو كەرتەكانی دەكرد و پڕۆژەی گەورە دەكران، كاری گەورە و فراوان و پلانەكانی حكوومەت و ئەو كارنامەی دانرابوو بۆ بەهێزكردنی ئابووری هەرێم و ژێرخانی ئابووری، مانگ بە مانگ و ساڵ بە ساڵ بەرەوپێش دەچوو، هەروەها حكوومەت لەپاڵ مووچە، گرنگی بە گەشەسەندن و ئاوەدانكردنەوە دەدا، ئەو داهاتەی حكوومەت هەیبوو دوای ئەوەی بەشی مووچە جیا دەكرایەوە، پڕۆژەی پێ جێبەجێ دەكرا.
باسی لەوەش كرد، بەهۆی ئەوەی ئێستە لە بەغداوە پارە رەوانە دەكرێت، نەك هەر مووچە، كە چەند مانگێكە گرفت بۆ هەرێم و فەرمانبەران دروست كراوە، بگرە پارەی پڕۆژە و شایستەكانی تریش رەوانە ناكرێن، بۆیە ئەوەی بەغدا دەیكا بە مەبەستە و دەیەوێ هەرێم لەو ئاستە زیاتر پێش نەكەوێت، چونكە عێراق لە گەندەڵی نوقم بووە و ئەوەی پێ ناكرێت، بۆیە هەرێمیشی راگرتووە و پارەی پڕۆژە و بودجەی پەرەپێدانی پارێزگەكان نییە، بەپێچەوانەوە هەموو ئەوانە بۆ پارێزگەكانی تری عێراق رەوانە دەكات، لەوكاتەی ئەگەر كوردستان ئەو ئابوورییە سەربەخۆیەی بمایە ساڵ بە ساڵ شتی باشتر دەكرا، بەڵام هەندێك ئەوەیان كردە قوربانی بەرژەوەندییەكانی خۆیان.
پێوەست بەو پرسە ئیبراهیم محەمەد، مامۆستا بۆ "وشە" ئاماژە دەكات، گەڕانەوە بۆ بەغدا و نەبوونی داهات لەژێر دەستی حكوومەتی هەرێم، وای كردووە فەرمانبەرانی هەرێم چاویان لە دەستی بەغدا بێت تا مووچە بنێرێت، بۆیە بەغدا هەموو كوردستانی بە مووچەوە خەریك كردووە و پرسی كوردی لە مووچەدا بچوك كردووەتەوە، لە كاتێكدا مووچە مافێكە و هەر دەبێت بدرێت، بەڵام ئەوەی گرنگە، بودجەی وەبەرهێنان و پڕۆژەكانە كە بەغدا ئەوەش نانێرێت، كە راستەوخۆ پێوەستە بە هاووڵاتییان بۆ دابینكردنی هەلی كار و پڕۆژە و ئاوەدانكردنەوە و خزمەتگوزاری و بەهێزكردنی ژێرخانی ئابووری و كەرتەكان.
"ئەوەش یەكێكە لە خراپییەكانی نەبوونی ئابووری سەربەخۆ، ئەوكاتەی لە بەغداوە كار كرا بۆ ئەوەی هەرێم بچێتەوە سەر بەغدا، زۆر لە پەرلەمانتار و حزبەكانیش شاگەشكە بوو بوون و وەك دەستكەوتێكی گرنگ باسیان دەكرد، بەڵام بەغدا هیچكات ئەوە ناكات كە حكوومەتی هەرێم دەیكرد، بەبێ جیاوازی پڕۆژە دەكرا، بە پێی راپۆرتی ساڵانەی وەزارەتەكان بە سەدان ملیار دینار لە پڕۆژە و بە هەزاران پڕۆژە جێبەجێ دەكران، هەموو ئەوان كوردستانیان گەیاندە ئەوەی كە ئابووری سەربەخۆ دەیخوازێ و پێی گەشە دەكات"، ئیبراهیم محەمەد وای گوت.
وشە/ تایبەت