هەوار فارس یەك لە كچە بوێرەكانی شانۆ و درامای كوردییە، پڕجووڵە و بەردەوام لە چالاكیدایە، لەم دیمانەیەكی "وشە"دا ئەوە دەخاتە ڕوو كە ئازادییەكی زۆری هەیە بۆ كاركردن، بۆیە دەتوانێ سەركەوتوو بێ. هاوكات رەخنە لە پێوەندی ژنانی ناو هونەر دەگرێ بەوەی ئیرەییەكیان هەیە بۆ هونەر نییە، وەك ئەو دەڵێ "بۆ شتی ترە". ئەوەیش ناشارێتەوە كە چیتر بێ گرێبسەت هیچ كارێك ناكات و لەو ڕووەوە خۆی بە قروبانی دەزانێ كە كارەكەی خۆشویستووە و لە بری پاداشت، "غەدری لێ كراوە".
سەرەتای كاری هونەریت بۆ كەی دەگەڕێتەوە؟
سەرەتاكانم بەر لە چوونم بوو بۆ پەیمانگەی هونەرە جوانەكان، یەكەم دەركەوتنیشم لە قۆناغی یەكی ناوەندی بوو لە ساڵی 2006 كە هەستێكی زۆر خۆشم هەبوو، بەڵام لەبەرئەوەی تەمەنەكەم منداڵ بوو، هەستم بە شەرم و سترێس دەكرد كە بەرانبەر بینەرێكی زۆر نواندن بكەم، بەڵام دواتر و لە قۆناغەكانی خوێندنم لە پەیمانگە، ئەو شەرمەم رەوییەوە و بەوپەڕی بوێرییەوە دەستم بە كاری شانۆیی كرد.
ئەی رۆڵی پەیمانگەی هونەرە جوانەكان بۆ هونەرمەندان چۆن دەبینی؟
مەرج نییە ئەوانەی دەچنە پەیمانگەی هونەرە جوانەكان، لە داهاتوودا ببنە هونەرمەند، چونكە ئەوانەی دەچنە پەیمانگەوە، بە دەگمەن بۆ فێربوونی هونەر دەچن، بۆیە زۆریان كە پێنج ساڵی پەیمانگەیش تەواو دەكەن، ئەلف و بێی هونەر نازانن و هچیش فێر نابن، لەبەرئەوە بەشێكی زۆری ئەوانەی كە پەیمانگەیان تەواو كردووە، ناكرێ پێیان بگوترێت هونەرمەند.
ئایا ئەو قەیرانەی لە ساڵانی نەوەتەكان لە شانۆدا هەبوو، ئێستەیش ماوە؟
من لەو سەردەمەدا لەناو كاری هونەری نەژیاوم و نازانم چۆن گوزەری كردووە، بەڵام ئەمەی ئێستە هونەرمەندان كردوویانە بە وێردی سەر زمانیان و دەڵێن قەیرانی دارایی هەیە، راستییەكەی قەیرانی هونەر و هونەرمەندە نەك دارایی، چونكە لەگەڵ ئەو باردۆخەی لە رووی داراییەوە كوردستانی پێدا تێپەڕ دەبێت، سەرباری هەموو ئەوانەی وەزارەتی رۆشنبیری ئەگەر تێچوویەكی كەمیش بێت، تەرخانی كردووە بۆ كارە هونەرییەكان، بە تایبەت ساڵانە هاوكاریی چەندان فێستیڤاڵ دەكات، بێگومان كەرتی تایبەتیش هەن كە سپۆنسەری كاری هونەری دەكەن، بەڵام دەممان وا راهاتووە بڵێین هاوكاریی هونەرمەند و كارەكانیان ناكرێت، راستییەكەی وا نییە، بەڵكوو بەشێك لەو هونەرمەندانەی ئەم قسانە دەكەن، دەیانەوێ شتێكیان بۆ بمێنێتەوە، واتە هونەر دەكەن لەپێناو گەرمكردنی گیرفانیان.
ئێمە قەیرانی هونەر و هونەرمەندمان هەیە نەك قەیرانی دارایی
هەست بەوە دەكرێ لەناو هونەرمەندە ئافرەتەكاندا، ئیرەییبردن بە یەكتر هەیە، ئەگەر هاوڕای هۆكارەكەی بۆچی دەگەڕێنیتەوە؟
هەرچەندە ئەم قسەیە رەنگە هەندێك لە ئافرەتانی ناو بوارەكە تووڕە و دڵگران بكات، بەڵام ئەو ئیرەییبردن و ململانێیەی ئێستە دەگوزەرێت لەناو هونەر و زۆربەی بوارەكانی تردا، بۆ بەرەوپێشبردنی تواناكانیان نییە، بەڵكو بۆ شتی زۆر بێمانایە كە من تاقەتم نییە قسەیان لەسەر بكەم.
ئەی لە كاری هونەریدا جوانی رۆڵی بینیوە یان توانای ئافرەت بۆ هەڵبژاردنیان؟
هیچ کەسێک ناشرین نییە تا ڕۆڵی پێ نەدرێت لە کارێکی هونەریدا، رەنگە واشبێت، چونکە ئەوەی ئێستە بەچاوی خۆمان لە شاشەکان دەیبین، هیچ جوانییەکی سروشتی بوونی نەماوە لای زۆربەی ئەکتەرە ژنەکان، بە تایبەت لای ئەو دەرهێنەرانەی وا دەزانن سەرکەوتنی کارەکانیان بەهۆی رووخساری ئەکتەرە پڕ بۆتۆکس و فیلەر و ناسروشتییەكانەوەیە.
كەواتە با بپرسم ژنبوون سەختە لەناو كورددا؟ ئەم قسەیە زۆر دووبارە دەبێتەوە تۆ چۆن دەیبینی؟
رەنگە بۆ سەردەمێک ژنبوون سەخت بووبێت، بەڵام ئێستە دنیا گۆڕاوە، من هیچ سەختییەک بەدی ناکەم، بگرە زیاتر لە پیاوان رۆڵم پێدراوە لە کۆمەڵگە، ئێستە کۆمەڵگە هۆشتیارترە و بەرەوپێشچوونی باش بەخۆوە دەبینین.
ئایا بۆ كاری هونەری ئازادیی تەواوت پێ دراوە؟
بێگومان منی ئەكتەر ئەگەر ئازاد نەبم لە نواندن و كاركردنم، ناتوانم داهێنان بكەم، هەر كاتێكیش ئازادیم لێ وەرگیرێتەوە و دەرهێنەران بیانەوێ تەنیا وەك رۆبۆتێك مامەڵەم لەگەڵدا بكەن، بێگومان كارەكە قبووڵ ناكەم، خۆشبەختانە تا ئێستە لە پانتاییەكی ئازاددا كاری هونەری دەكەم.
تۆ قوربانیت داوە بۆ هونەر وەك ئافرەت؟
هەر من و ئافرەتان نین بۆ ئەو قوربانیدانە، بەڵكو بۆ پیاوانیش بە هەمانشێوەیە، بەردەوامبوون لە كاری هونەری قوربانی دەوێت، منیش وەك هەر یەكێك لەو كەسانە قوربانیم داوە، تا گەیشتم بەو ناوەی ئێستە، بەڵام نایكەمە منەت بەسەر هونەردا، چونكە سەرەتا هاتمە ناو بوارەكە، دەمزانی قوربانیدانی دەوێت بۆ گەیشتن بە خەونەكانت.
بەر لە رازیبوون بۆ كارێكی هونەری، تا چەند گرێبەستەكەت لەلا گرنگە؟
من خاڵێكی زۆر خراپم تێدایە و پێویستە كاری لەسەر بكەم و بیگۆڕم، ئەویش واژوونەكردنی گرێبەستە لە كارە هونەرییەكانمدا، تا ئێستە ئەوەی بەلامەوە گرنگ بووە، بەشداریی بەردەوامم بووە لە كارە شانۆییەكاندا، بەڵام چیتر بەو شێوازە كار ناكەم و رێز لە توانای خۆم دەگرم، لەبەرئەوەی خۆم زۆر بەنرخ دەزانم و نابێت تواناكەم هەرزانفرۆش بكەم.
ئەگەر هونەرمەند نەبوویتایە حەزت دەكرد چی بی؟
ئارەزوویەكی ترم هەیە كە زۆر دوورە لە هونەری شانۆ، ئەگەر كاری هونەری نەبوایە، ئاواتم بوو ببم بە سەرباز و لە هێزی ژنان خەبات بكەم، ئێستەیش ئەو ئارەزووەم هەیە.
لە كاری هونەریدا هیچ كات غەدرت لێ كراوە؟
ئەوەندە غەدرم لێ كراوە لە باسكردن نایەت، كاتێك من هەموو ژیانی خۆم كردووەتە قوربانی بۆ هونەر و دارونەدارم لە هونەردا خەرج كردووە، بەڵام بەرهەمی رەنج و ماندووبوونی خۆمم تا ئێستە نەخواردووە، من و سەتانی تر بووینەتە سەرچاوەی دارایی بۆ زۆر كەس، بۆ نموونە راگەیاندنكاران لە رێی چاوپێكەوتنی هونەرمەندێكەوە بە بڕە پارەیەك پاداشت دەكرێن، بەڵام هەر ئەو هونەرمەندە كۆمەڵێك گیروگرغتی هەیە كە خۆی نەبێت، كەس دركی پێ ناكات.
هەوار فارس ئەكتەری بەشی شانۆ و فیلم، ساڵی 1992 لە هەولێر لە دایك بووە و ئێستە لە كەركووك دەژی، دەرچووی بەشی شانۆی پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی كەركووكە، هەروەها خوێندنكاری قوناغی دووەمی بەشی فیلمسازییە لە كۆلێژی هونەرە جوانەكانی زانكۆی سلێمانی.لە دەیان شانۆگەریدا رۆڵی سەرەكی بینیوە و جیا لە كوردستان، لە دەرەوەی وڵاتیش كاری هونەری كردووە.
وشە/ ئەحمەد تاریق