سەرچاوەی مرۆیی لە هۆكارە بنەڕەتییەكانی گەشەكردن و پێشكەوتنی وڵاتانە، بەڵام ڕوونە ئەو كۆڵەکەی گەشەسەندن بە ئەندازەی پێویست، خزمەتی هیندستانی نەكردووە و سەرچاوەی مرۆیی هیندستان لە وڵاتانی پێشكەوتوو، بەردی بناغەی كۆمپانیا تەكنۆلۆجییە جیهانییەكان و ئەكادیمی و ناوەندەكانی لێكۆڵینەوە و گەشەسەندنی وڵاتانن و پایە و پێگەی دیاریان هەیە، بەڵام وڵاتەكەی خۆیان هێشتا لە ڕیزی ئەو وڵاتانەیە كە تازە لە گەشەسەندندان، بۆیە دەبێ هۆكار هەبن بۆ ئەوە.
بەپێی ئەو پێگەیەی كەسانی بە ڕەچەڵەك هیندی لە ئاستەكانی گەشەپێدان و تەكنۆلۆجیا و زانست و تەنانەت ئەدەبیاتیش هەیانە، هیندستان لانەی خەڵكی بەهرەمەند و خاوەن ئاستی زیرەكی بەرزە و تەنانەت كۆمپانیا جیهانییە ناسراوەكان، بەشێكی زۆری بەڕێوەبەر و شارەزایانیان كەسانی هیندین. هیندستان خاوەن سەرچاوەی مرۆیی یەكجار دەوڵەمەندی دنیایە، لەگەڵ ئەوەیشدا پێگەكەی لەسەر ئاستی پێشكەوتن و گەشەسەندن لە دنیادا هاوشانی ئەوە نییە.
تا ئەمڕۆ وڵاتێكە لە گەشەسەندندایە، نەك بووبێتە وڵاتێكی تەواو پێشكەوتوو و گەشەسەندوو. ئەمە هەمیشە لای من جێی پرسیار بووە، ئەگەرچی وەڵامەكەیشی بەتەواوی زۆر دیار نییە تا بتوانرێ پوخت بكرێتەوە، بەڵام دەتوانرێ باس بكرێ و شی بكرێتەوە.
لەوانەیە ئەگەر خۆم سەردانی ئەو وڵاتە بكەم و لە نزیكەوە بیبینم، باشتر وەڵامەكان شی بكەمەوە، بەڵام دەتوانرێ باس بكرێ و پێویستیشە باس بكرێ، ڕاستییەكەی پەندێكیشە بۆ وڵاتەكەی خۆمان و وڵاتانی تریش. بۆیە لێرەدا چەند هۆكارێكی سەرەكی دەخەینە ڕوو:
شتێكی بەڵگەنەویستە لە هەر جێیەكی دنیا سەرچاوەی مرۆیی لە تەنگژەدا بێ و ڕوو بكاتە دەرەوە، وەك پێویست سوودی بۆ وڵاتی خۆی نەبێ، ئەوا بە پلەی یەكەم سیاسەت و بڕیارسازان بەرپرسن لێی و هەموو حكوومەتێك بەرپرسە لە سەرمایەگوزاریی لە تاكەكانیدا كە بە باری پێویست نەڕۆی، كەموكورتی لە سیاسەتدا هەیە. لەناو ئەوەشدا لەبەر هۆی تایبەتی ئەو كەیسە دەتوانرێ زیاتر باس بكرێ.
هۆكارێكی سەرەكی هەیە كە گەورەیی قەبارەی دانیشتووانی هیندستانە، ژمارەكەیان زۆرە، ئەمەیش گوشار دەخاتە سەر سەرچاوە و ژێرخان و خزمەتگوزارییە گشتییەكان. بەڕێوەبردنی دانیشتووانێكی زۆر، ئاستەنگ دەخاتە ڕوو لە دابینكردنی خوێندن و چاودێری تەندروستی و هەلی كار بۆ هەمووان. ئەگەرچی چینیش بەهەمانشێوە قەبارەی دانیشتووانەكەی گەورەتریشە، بەڵام توانیویەتی لەمدواییانەدا سەركەوتن لە گەشەسەندن و ڕووبەڕووبوونەوەی هەژاری بەدەست بهێنێ.
هەژاری هۆكارێكی ترە، ئەگەرچی بەپێی تیۆرە نوێیەكان، هەژاری لە زۆر باردا ئەنجامە نەك هۆكار، بەشێكی بەرچاو لە دانیشتووانەكەی لە هەژاریدا دەژین. سەرەڕای گەشەی ئابووری، نایەكسانی داهات بەرچاوە، ئەمەیش دەستڕاگەیشتن بە خوێندن و دەرفەتەكانی تر سنووردار دەكات كە یارمەتیدەرن بۆ ڕزگاركردنی خەڵك لە هەژاری.
لە هیندستان هەژاری لەسەر شەقام قسە دەكات و هەموو ڕێبوارێكی نامۆ پێی دەزانێ.
ژێرخانیش هۆكارە: لە كاتێكدا پێشكەوتن ڕووی داوە، ژێرخانی هیندستان هێشتا لە گەشەكردندایە. پرسەكانی وەك خراپی گواستنەوە، كارەبای كەم و سنوورداریی دەستڕاگەیشتن بە ئاوی پاك، دەتوانن ڕێگریی لە گەشەسەندنی ئابووری و كوالێتی ژیان بكەن. هاوكارم ڕەوا نامق محەمەد لەم ماوەیەدا بەشداریی خولێكی سێ هەفتەیی كرد لەسەر نوێكاری تەكنۆلۆجی و لە هیندستان مایەوە؛ بۆیە لەسەر ئەم باسە هەندێك بیروڕای هەیە و پێی وایە، هیندستان دەستی كردووە بە دامەزراندنی ژێرخانی تەكنۆلۆجی و ئەگەری هەیە لە داهاتوویەكی نزیكدا پێشكەوتن بەدەست بهێنێ، بەڵام ئەمە مەرج نییە ببێتە هۆی باشكردنی ژیانی تاكەكان بەمزووانە، بۆیە چوونە دەرەوەی عەقڵەكان لە داهاتوویەكی نزیكدا هەر بەردەوام دەبێ.
هۆكارێكی تر كە هاوبەشە لە نێوان كۆمەڵگە بەوبەختەكان، پەروەردە و پەرەپێدانی لێهاتووییە، هەرچەندە هیندستان ژمارەیەكی زۆر دەرچووی زانکۆی هەیە، بەڵام دەستڕاگەیشتن بە خوێندنی كوالێتی بەرز، زۆر جیاوازە. زۆر كەس ئەو شارەزاییانە بەدەست ناهێنن كە پێویستیانە، بۆ ئەوەی بەشێوەیەكی كاریگەر بەشداریی ئابوورییەكی مۆدێرن بكەن و لێرەدا ڕێژەیەكی بەرز لە سەرچاوەی مرۆیی دەپووكێتەوە، بەڵام هیندییەكان وەك تاك لە وڵاتانی پێشكەوتوو، زۆر بە جوانی دەرفەتەكان دەقۆزنەوە و تەنانەت دەبنە كۆمەڵگەی كاریگەر لە كۆمەڵگە پێشكەوتووەكاندا، وەك كۆمەڵگەی هیندی لە سێكتەری تەندروستیی بەریتانیادا.
وەك لە سەرەتاوە باسمان لە هۆی سیاسی و حوكمڕانی كرد، لەوێوە چەندان دەردی بواری حوكمڕانی، بەڵان بەسەر كۆمەڵگەی هیندیی هێناوە، وەك بیرۆكراسی و گەندەڵی، كێشەكە ئەوەیە بیرۆكراسیی و گەندەڵی دەتوانن گەشەسەندنی ئابووری خاو بكەنەوە. ئەم پرسانە دەتوانن وەبەرهێنان ڕابگرن و كاریگەرییان لەسەر خزمەتگوزارییە گشتییەكان هەبێت و متمانە بە دامەزراوەكان نەكرێ . لە ئەگەری نەبوونی متمانەیش، دواكەوتوویی گەشە دەكات.
لەلایەكی ترەوە هیندستان زۆر بە توندی وابەستەی كشتوكاڵە، بەشێكی بەرچاوی دانیشتووان پشت بە زەوی دەبەستن، ئەمە شتێكی زۆرباشە و دەكرێت بەرەوڕووی گۆڕانی كەشوهەوا و خراپیی ژێرخانی ئابووری ببنەوە. كشتوكاڵ كەرتێكی گرنگە بۆ خۆبژێوی و ئاسایشی ئابووری، بەڵام بۆ كێبەركێ لەسەر ئاستی ئەو پێشكەوتنەی لە دنیادا ڕوو دەدات، پێویستی بە هەمەجۆركردنی زیاتر هەیە بۆ كەرتەكانی تر، بە مەبەستی بەرزكردنەوەی ئاستی سەقامگیری ئابووری.
ڕەوا نامق محەمەد لەم ڕووەوە پێی وایە، «هیندستان نەك هەر بە سەرسەختی دەستی بە كشتوكاڵەوە گرتووە، بەڵكو كشتوكاڵ بە بەشێكی سەرەكی ئاسایشی نیشتمانی خۆیان دەزانن و بەهیچ شێوەیەك ناهێڵن چاندن و بەرهەمهێنانی بەهارات بچێتە دەرەوە و بە موڵكی خۆیانی دەزانن».
ڕاستییەكەی پێویستە هەرچی وڵاتانی دنیایە كە كشتوكاڵیان پشتگوێ خستووە، بۆی بگەڕێنەوە و بیكەنە كەرتێكی ژیاریی، بەڵام تەنیا بە كشتوكاڵ لەم سەردەمەدا ململانێ ناكرێت و ئاستی تاك بەتایبەتی ئەگەر تاكێكی زیرەك بێ، لە ئاستی ئەوانەی هیندستاندا، ناتوانرێ ئەو ئاستەی بۆ دابین بكرێ كە وڵاتانی پێشكەوتوو بۆی دابین دەكەن، بەمەیش كۆچڕەوی عەقڵەكان بەردەوام دەبێ.
یەكێك لە هۆكارەكانی تر، كولتوور و پرسە كۆمەڵایەتییەكانە: پرسە كۆمەڵایەتییە ڕەگداكوتاوەكان، لەوانەیش جیاكاریی چینایەتی و نایەكسانی ڕەگەزیی، زۆرجار دەرفەتەكان بۆ زۆر لە تاكەكان سنووردار دەكەن، ئەمەیش كاریگەریی لەسەر پێشكەوتنی ئابووری گشتی دەبێت. ڕەوا نامق محەمەد ئەم هۆكاری كولتوورییە بە سەرەكیترین هۆكار دەزانێ بۆ ئەوەی هیندستان پاداشتی ئەو سەرچاوە مرۆییە دەوڵەمەندەی وەرنەگرتووە، تەنانەت هێما بۆ ئەوە دەكات كە هیندییەكان كاتێك دەچنە دەرەوە و وڵاتانی تریش هەر دەست بەو كولتوور و جیاوازییەوە دەگرن و بیر لە خۆگونجاندن ناكەنەوە.
بێینەوە سەر ئاستەنگە سیاسییەكان، ناسەقامگیریی سیاسی و سیاسەتی جیاواز، دەتوانێت كاریگەریی لەسەر پلاندانانی ئابووری و وەبەرهێنانی درێژخایەن هەبێت. بەهۆی جیاوازیی زۆر و هەمەڕەنگیی كۆمەڵگە و نەبوونی كۆدەنگیی هاوشێوەی كۆمەڵگە ڕۆژئاواییە پێشكەوتووەكان، كۆدەنگی لەسەر پرسە سەرەكییەكان قورسە، بۆیە پلاندانان و گەشەی ئابووری، بە یەكسانی لە هەموو لایەكی وڵاتەكە قورسە.
بەو سەرچاوە مرۆییە دەوڵەمەندەی هیندستان هەیەتی، ئەگەر بیتوانیایە هەموویان بۆ سوودی وڵاتەكە كۆ بكاتەوە، ئەوا زۆر بە ئاسانی دەیتوانی لەسەر ئاستی دنیا ڕكابەریی بكات و ئاستی خۆی بگەیەنێتە پێشكەوتن. ڕكابەریی جیهانی لەگەڵ پەرەسەندنی ئابووری جیهانی، وڵاتانی تازەپێگەیشتووی وەك هیندستان ڕووبەڕووی كێبەركێی توند دەکاتەوە. ستراتیجییەكانی باشتركردنی داهێنان و بەرهەمهێنان و دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ، زۆر گرنگن بۆ بەرزكردنەوەی پێگەی ئابووری، ئەمەیش بە سەرچاوەی مرۆیی دەوڵەمەند دەكرێ.
ڕەوا نامق محەمەد پێی وایە، ئەم هەوڵانەی ئێستەی هیندستان بۆ بووژانەوە و پێشخستنی ژێرخان، لەوانەیە بیباتە ئاستێكی پێشكەتووتر، بەڵام بۆ چاككردنی داهاتی تاك و نەهێشتنی دواكەوتوویی دەبێ بە پلان بێتە پێشەوە، ئەینا پێشكەوتنەكەی هەر بەو شێوەیە دەبێ، وەك هەرێمی كوردستانیش پێویستە بیر لەو هاوسەنگییە بكاتەوە و ئاستی ژیانی تاك، هاوشان لەگەڵ ژێرخان و پرۆژەكان گەشە پێ بدات، تا گەشەكردنی بەردەوام و پتەو بەخۆوە ببینێ.
ئەم هۆكارانە بەیەكەوە دیمەنێكی ئاڵۆز دروست دەكەن كە كاریگەریی لەسەر ڕێڕەوی گەشەسەندنی هیندستان هەیە، بەڵام گرنگە ئاماژە بەوە بكەین كە هیندستان لەسەر ڕێگەیەكی گەشەسەندووە، گەشەیەكی ئابووری و پێشكەوتنی بەرچاوی لە كەرتە جیاوازەكان و تەكنەلۆجیا و پەروەردەدا بەخۆیەوە بینیوە. ئەگەرەكان زۆرن و هەوڵە بەردەوامەكان ئامانجیان چارەسەركردنی ئەم ئاستەنگانەیە، چاككردنی بارودۆخی تاك و كۆمەڵگە تا ئێستە نەگەیشتووەتە سەر ڕێگە ڕاستەكە.