پێكهێنانی لیژنەی دەستووری لەلایەن ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق بەمەبەستی گۆڕانكاری لە دەستووری وڵاتەكە، وای لە لایەنە سیاسییەكانی باشووری كوردستان كردووە هاودەنگ و یەكهەڵویست بن لە ئەگەری دەستبردن بۆ مافەكانی گەلی كوردستان بەتایبەتی لە ناوچە كێشە لەسەرەكان. كورد رای دەگەیەنێت كە مادەی 140 و مادەكانی پێوەند بە كورد، هێڵی سوورن و گۆڕینیان قبووڵكراو نییە.
باوەڕ ناکەم لایەنێكی سیاسی هێزی ئەوەی هەبێت دەست بۆ مافەكانی گەلی كورد ببات
شاخەوان عەبدوڵا ئەندامی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق، بە"وشە"ی راگەیاند، گۆڕانگاری لە دەستووری عێراق، واتا زیادكردنی چەند مادەیەك بۆ بەرژەوەندی گشتی، ئێمەیش پشتیوانی دەكەین، بەڵام هەر گۆڕانكارییەك لە دەستوور بە هێڵی سوور دەزانین، بەتایبەتی بۆ ئەو مادانەی سیاسین و ناكرێ بەهیچ شێوەیەك دەستكاری بكرێن.
شاخەوان باوەڕ ناكات لایەنێكی سیاسی هێزی ئەوەی هەبێت دەست بۆ مافەكانی گەلی كورد ببات، چونكە كوردستان مافی رەتكردنەوەی دەستووری هەیە.
كەركووك لە مێژوودا و لە ئێستەی عێراقی نوێشدا، كرۆكی كێشەی نێوان هەرێم و ناوەندە و مادەی 140 لە دەستوور جێگیر كراوە بۆ یەكلاكردنەوەی چارەنووسی، بەڵام هیچی لە سێ قۆناغەكەی جێبەجێ نەكراوە.
رێبوار تەها ئەندامی كورد لە ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق، بە"وشە"ی گوت، دەبێ لایەنەكانی شیعە و سوننە ئەوە بزانن هەر هەموارێكی دەستوور بەبێ رەزامەندی كورد، باڵانسی هێزی سیاسی و كۆمەڵایەتی تێك دەدات، هەروەها دەستوور هی یەك لایەن و یەك پێكهاتە نییە، هی هەموو نەتەوەكانی عێراقە، بۆیە كورد داوای هەمواری دەستووری نەكردووە.
"باوەڕ ناكەم هیچ لایەنێكی سیاسی دەست بۆ مادەی 140 ببات و بیەوێ گۆڕانكاریی تێدا بكات، هەموو لایەنە كوردییەكان كۆكن كە بە هیچ شێوەیەك نابێ مادە و بڕگەكانی تایبەت بە كورد دەستكاری بكرێن، چونكە ناسنامەی راستەقینەی ئەو ناوچانە، كوردستانییە" تەها وای گوت.
لە دوای ئەوەی پەرلەمانی عێراق لیژنەیەكی دروست كرد بۆ ئەوەی گۆڕانكاری لە دەستوور بكرێت، هەندێك لایەنی سیاسی لە كەركووك ئاماژەیان بەوە دەدا كە دەبێ مادەی 140یش یەكێك بێت لە گۆڕانكارییەكان. هاوكات ئەرشەد ساڵحی ئەندامی لیژنەی دەستوور بە میدیاكانی راگەیاندووە، دەبێ ئەو مافانەی كە گەلی كورد هەیەتی كەم بكرێـتەوە، چونكە ستەم لە توركمان كراوە و دەبێـت وەك نەتەوەی سێیەم بناسێنرێن.
هەر لایەنێكی سیاسی هەوڵی ئەوە بدات مافی كورد دەستكاری بكات، سەركەوتوو نابێت
حەكیم ئومێد بەرپرسی مەكۆی بزووتنەوەی گۆڕان لە كەركووك، بە"وشە"ی گوت، ئەگەر هەر لایەنێكی سیاسی لە كەركووك هەوڵی ئەوە بدات دەستكاری مادەی 140 بكات و لە بەرژەوەندی خۆی بەكاری بێنێت و مافی كورد دەستكاری بكات، سەركەوتوو نابێت چونكە ئەوە هێڵی سوورە.
لە ریفراندۆمی سەربەخۆیی كوردستان كە سەرۆك بارزانی ڕێبەرایەتی دەكرد، لە 25ی ئەیلوول/سێپتەمبەری 2017، دانیشتووانی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم، كوردستانیبوونی ئەو ناوچانەیان دووپات كردەوە.
جوان حوسێن ئەندامی كورد لە ئەنجوومەنی پارێزگای كەركووك، بۆ "وشە" روونی كردەوە، دەستێكی سیاسی لە پشت هەمواركردنەوەی دەستووری عێراقە، بۆیە ئەو مادانەی پێوەندی بە كوردەوە هەیە هێڵی سوورن، پێویستە چۆن كورد لەو ناوچانە لە ریفراندۆم یەكڕیز بوو، بۆ هەمواری دەستووریش یەكڕیز بین بۆ پاراستنی مافەكانی گەلی كورد لەو ناوچانە.
"لە كەركووك سیاسەتی بە عەرەبكردن بەردەوامە و گۆڕینی دیمۆگرافیا هەیە، ئەگەر دەستوور هەموار بكرێتەوە، مەترسیی زیاتر لە كەركووك و ئەو ناوچانە دروست دەبێـت" جوان وای گوت.
مادەی 140 بە سێ قۆناغی "قەرەبووكردنەوە، ئاساییكردنەوە و راپرسی" چارەسەری بۆ ناوچە كێشە لەسەرەكان دەستنیشان كردووە، بەڵام جێبەجێ نەكراوە.